Kryzys systemu emerytalnego w ChRL

ChRL stoi w obliczu kryzysu systemu emerytalnego. Do 2035 roku zabraknie pieniędzy na wypłaty emerytur.¹ Jest to rezultat gwałtownie starzejącego się społeczeństwa, kurczącej się populacji ludzi w wieku produkcyjnym i malejącego przyrostu naturalnego. Podobnie jak w innych państwach, borykających się podobnymi problemami, oczywistym rozwiązaniem jest podniesienie wieku emerytalnego, który wynosi w ChRL 60 lat dla mężczyzn oraz 55 dla kobiet wykonujących pracę umysłową lub 50 dla pracujących fizycznie.² Tutaj zaczynają się jednak schody, ponieważ – jak nie trudno zgadnąć – nie będzie to popularna decyzja. Sprzeciwiają się jej zarówno ludzie dochodzący do wieku emerytalnego, jak i młodzi, którym coraz trudniej znaleźć pracę i boją się, że podniesienie wieku emerytalnego spowoduje zablokowanie etatów.

Decyzja jednak została już podjęta. Wskazują na to dokumenty publikowane przez Agencję Xinhua dotyczące planów rozwojowych ChRL na lata 2021-2035, gdzie jest mowa o „stopniowym podnoszeniu wieku uprawniającym do świadczenia emerytalnego”. Nie jest jasne, czy najpierw nastąpi zrównanie wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn, a potem zostanie podniesiona w ogóle liczba lat, które trzeba ukończyć, aby dostać świadczenie. Władze mogą się też zdecydować na podnoszenie wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn równolegle bez zrównywania ich.

W rzeczywistości jednak władzom zaczyna brakować czasu na stopniowe podnoszenie wieku emerytalnego. Już niektóre kobiety z wyżu demograficznego po klęsce głodu, który był skutkiem kampanii „wielkiego skoku” nabyły prawa emerytalne, ale od 2023 roku zacznie gwałtownie przybywać zarówno mężczyzn i kobiet ustawiających się w kolejne do świadczenia. W dekadzie po 1963 roku urodziło się w ChRL 250 milionów ludzi i 60 lat później system emerytalny i budżet nie wytrzymają przejścia tego pokolenia na emeryturę. Pytanie tylko, czy KPCh przetrwa odebranie im takiej możliwości?

—
¹ Emerytury są wypłacane przez władze lokalne, ale pieniądze na nie pochodzą z funduszu kontrolowanego przez władze centralne. To także władze lokalne pobierają składki od osób pracujących i przekazują do funduszu.
² Tak niski wiek emerytalny wprowadzono w 1978 roku, kiedy na rynek pracy wchodziły roczniki z wyżu demograficznego i trzeba było zrobić dla nich miejsce.