The End of the Chinese Dream: Why Chinese People Fear the Future
Gerard Lemos
Wydawnictwo: Yale University Press (2012)
ISBN-10: 0300169248
ISBN-13: 978-0300169249
Lemos napisał ciekawą książkę rozprawiającą się z mitem ChRL jako kraju szczęśliwych i optymistycznie patrzących w przyszłość ludzi. Obraz taki jest od dawna promowany zarówno w reżimowej propagandzie, ale też wielu zagranicznych mediach.
Lemos wykonał świetną pracę nie tylko pod względem literackim, ale też dziennikarskim. Skoncentrował się na jednym miejscu w ChRL. Na megamieście Chongqing, które mając prawie 30 milionów mieszkańców jest nie tylko jednym z największych miast świata, ale też symbolem rozwoju gospodarczego ChRL. W przeciwieństwie do wielu innych dziennikarzy oraz badaczy nie koncentruje się na kaście rządzącej i beneficjentach systemu. Wychodzi poza potiomkinowskie dekoracje współczesnych miast ChRL i idzie do ludzi pracujących w fabrykach, sklepikach i warsztatach.
Lemos rozmawia z setkami mieszkańców miasta. Pyta się o ich obawy, nadzieje i oczekiwania. Z tych rozmów wyłania się inny obraz ChRL niż oficjalny. Widać narastające szybko rozwarstwienie społeczne. Najbardziej uderza w tych konwersacjach rozczarowanie i brak perspektyw oraz ciągła troska o zdrowie i rodzinę. Na niepewność ekonomiczną nakłada się zerwanie tradycyjnych więzi i lokalnych społeczności – odwiecznej społecznej siatki bezpieczeństwa.
Lemos stara się pokazać myśli i uczucia Chińczyków. Pokazuje pogłębiającą się frustrację, złość, smutek i rosnącą desperację. Przypomina mi to trochę dickensowski świat, gdzieś z lat sześćdziesiątych XIX wieku. Koszmar eksploatowanych niemiłosierni ludzi, którzy nie widzą szans na zmianę swojego położenia. Z tej desperacji zrodziła się Komuna Paryska, a potem międzynarodowy ruch socjalistyczny oraz komunizm.
Co zrodzi desperacja Chińczyków?
