Tytuł: The Chinese Communist Party. A 100-Year Trajectory (Komunistyczna Partia Chin. 100 lat trajektorii)
Redakcja: Jérôme Doyon, Chloé Froissart
Wydawnictwo: Australian National University (2024)
Muszę się przyznać, że w pierwszym odruchu się zjeżyłem, jak zobaczyłem tę publikację. Po pierwsze, że zbiorówka – nie cierpię. Po drugie, ten pod tytuł. Pozornie wskazujący na jakiś predeterminizm. Kolejny rzut oka, nazwiska redaktorów a potem autorów poszczególnych rozdziałów i trzeba było się skarcić, aby nie sądzić książki po okładce. (Książka w formie elektronicznej jest dostępna za darmo w rożnych formatach, więc każdy może sam ocenić.)
Praca jest podzielona na cztery części: Trajektoria organizacyjna; Ideologiczny bricolage; Chińska droga do modernizacji i jej wyzwania; Kontrola terytorialna i budowa narodu. W każdej znajduje się od trzech do pięciu opracowań napisanych przez innego autora. Jak w każdej prawie zbiorówce, brakuje tu pewnego ujednolicenia formy i warsztatu. Nie muszę pisać, że też jest rożny poziom. Na pewno polecam pierwszy rozdział: Organizacja i (brak) demokracji w Komunistycznej Partii Chin: Krytyczna lektura kolejnych wersji konstytucji partii, autorstwa Jean-Pierre’a Cabestana oraz Oddzielone państwo, wydrążone społeczeństwo obywatelskie: Zmieniający się węzeł partia-państwo-społeczeństwo Patrici Thornton. Podobał mi się się też rozdział o ekonomi politycznej KPCh, chociaż nie „kupuję” wszystkich tez autorów. Niestety nie wszystkie teksty są nowe i jest tutaj kilka odgrzanych i lekko przerobionych starych kotletów.
Mimo rozmachu i przemyślanej struktury czy zaangażowania wielu specjalistów praca pozostawia niedosyt. Jest wiele białych plam, jak Tybet w części IV, czy przekształcenia w ideologii partii za równo w latach 20. jak i 40. czy 90. w części II. Oczywiście redaktorzy i autorzy nie stawiali sobie zadania napisania pracy zajmującej się wszystkimi aspektami stuletniej historii KPCh. Ja jednak chciałbym kiedyś jeszcze przeczytać książkę o kompleksowej historii partii. Nie tylko kto kogo i jak „szczycił,” ale też jak ewoluowała ideologia i struktura wewnętrzna. Jest kilka książek chińskich autorów, ale są one napisane z wewnątrz KPCh i na zamówienie partii, a mnie się marzy praca krytyczna.
W międzyczasie polecam to, co mamy, bo i tak można się wiele dowiedzieć.
zawielkimmurem.net 