Moja lista 10 książek o współczesnych Chinach

Wczoraj pisałem o liście Scotta Cedrowskiego w Fortune. Dzisiaj czas na moją, także jak najbardziej subiektywną listę lektur o współczesnych Chinach (kolejność nie ma znaczenia).

1. Rok Koguta, Guy Sorman
2. Pekińska Wiosna, Bogdan Górlaczyk
3. Mao. The Unknown Story, Jung Chang, Jon Halliday oraz Pod Wiatr. Czang Kaj-szek 1887-1975, Jakub Polit
4. The Party, Richard McGregor
5. Chińska Cena. Prawdziwy koszt chińskiej przewagi konkurencyjne, Alexandra Harney
6. Chiny w dziesięciu słowach, Yu Hua
7. Prowadząc umarłych, Liao Yiwu
8. Will the Boat Sink the Water, Cheng Guidi, Wu Chuntao
9. The comming collapse of China, Gordon G. Chang
10. Hegemon. Droga Chin do dominacji, Steven W. Mosher

1. To świetny przykład obserwacji i analizy ChRL. Sorman nie jest specjalistą od Chin, ale jest to zaleta tej książki. Sorman podchodzi do tematu bez całego sinologicznego bagażu i schematów. Może dlatego nie daje się onieśmielić.

2. Nie można zrozumieć dzisiejszej ChRL bez wiedzy o proteście z 1989 roku. Wśród wielu książek na ten temat lubię pracę Góralczyka. To chyba osobiste doświadczenie komunizmu, mimo wszystkich różnić między PRL a ChRL, pozwala mu lepiej ogarnąć niż zachodnim specjalistom dynamikę i logikę wydarzeń.

3. Wiem, że to są dwie książki. Jednak Mao i Czang mieli tak istotny wpływ na Chiny w XX wieku, że nie można ich pominąć, a nikt nie napisał sensownej porównawczej książki.

4. Już opisałem.

5. Tytuł tłumaczy chyba wszystko. Nie mogło zabraknąć pozycji poświęconej ludzkiemu wymiarowi „cudu gospodarczego” ChRL.

6. Już zachęcałem.

7. To jedna z pierwszych książek, które polecałem.

8. To najlepsze stadium wsi w ChRL. Książka najpierw nagradzana i chwalona przez KPCh, by szybko zostać zakazaną. Czy potrzeba lepszej rekomendacji?

9. Prognozy Changa się nie sprawdziły i chyba nie mogły. Wyznaczenie bliskiego horyzontu czasowego było zabiegiem czysto marketingowym. Kto chce czytać o upadku ChRL za dwadzieścia-trzydzieści lat? Co innego za pięć. Nie zmienia to jednak faktu, że mechanizmy opisane przez Changa zaczynają działać na naszych oczach i kolejne doniesienia o spowolnieniu gospodarczym w ChRL mogą być świetną ilustracją książki.

10. Kiedy Gordon Chang straszy upadkiem ChRL, to Mosher straszy jej wzrostem, ale w przeciwieństwie do wielu innych autorów z tego obozu jego praca nie jest tanią sensacją. To świetna analiza mentalności chińskiego władcy, która jest zarówno źródłem jego siły jak i pierwotną przyczyną nieuchronnego upadku.