Prowadzący umarłych – recenzja

Liao Yiwu, Prowadzący umarłych. Opowieści prawdziwe. Chiny z perspektywy nizin społecznych, Czarne 2011.

Fascynująca książka, która ciekawie się komponuje z wczorajszym wpisem. Liu Yiwu zebrał w jednej książce wywiady z kilkudziesięcioma przedstawicielami najbiedniejszych warstw komunistycznych Chin. Rozmawiał z – między innymi – handlarzem ludźmi, zawodowym żałobnikiem, kierownikiem publicznej toalety, mistrzem Fengshui, trędowatym, chłopskim cesarzem, lunatykiem i śpiewakiem ulicznym. Nie wszyscy byli z góry skazanie przez urodzenie na biedę i bycie obywatelem drugiej kategorii. Niektórzy – jak muzyk, który powiedział za dużo, popełnili błąd. Wystarczyło narazić się komuś ważnemu, aby zostać strąconym na samo dno. Przez strony książki Liao Yiwu przewija się cały katalog ludzi wykluczonych w dzisiejszych Chinach – Sól Ziemi Chińskiej.

Z rozmów Liao Yiwu wyłania się obraz, wyobrażenie, jakie ci ludzie mają o współczesnych Chinach. Nie jest to obraz, jaki Partia chciałaby im narzucić, ale jest on równie daleki od marzeń demokratycznej emigracji lub europejskich dziennikarzy.

Jest to o tyle ciekawe, że jesteśmy zazwyczaj skazani na relacje zachodnich dziennikarzy i specjalistów od Chin, którzy rozmawiają z przedstawicielami elit intelektualnych i gospodarczych. Czyli ludźmi, którzy są związani w jakiś sposób z systemem. Nawet ludzie zaliczani do opozycji, sprzeciwiający się autorytarnym rządom są inni od tych z dołów społecznych. Czytając wywiady Liao Yiwu można zauważyć pęknięcie między tym światem biedaków a elitami z różnych stron politycznej barykady. Czasami wydaje się, że nic ich nie obchodzi wielki spór o Chiny. Ich Chiny są na innej planecie.

Polecam!