Li Qi: „Słuchając An Wanshan grającego na flecie”

Pozostajemy jeszcze z Li Qi.

聽安萬善吹觱篥歌

南山截竹為觱篥， 此樂本自龜茲出。
流傳漢地曲轉奇， 涼州胡人為我吹；
傍鄰聞者多歎息， 遠客思鄉皆淚垂。
世人解聽不解賞， 長飆風中自來往。
枯桑老柏寒颼飀， 九雛鳴鳳亂啾啾。
龍吟虎嘯一時發， 萬籟百泉相與秋。
忽然更作漁陽摻， 黃雲蕭條白日暗。
變調如聞楊柳春， 上林繁花照眼新。
歲夜高堂列明燭， 美酒一杯聲一曲。

Słuchając An Wanshan grającego na flecie¹

W południowych górach ścięty bambus staje się fletem,
lecz ta muzyka korzeniami sięga samego miasta Qiuci.²

Rozpowszechniony wśród Hanów zmienił się wspaniale,
i teraz w Liangzhou³ barbarzyńca dla mnie na nim gra;

każdy w okolicy słucha, wielu wzdycha w zachwycie,
podróżni z daleka wspomną dom, każdy łzy uroni.

Ludzi wielu słucha, ale niewielu potrafi zrozumieć,
taki mistrz przychodzi i odchodzi jak tornado samemu.

Uschnięta morwa, stary cyprys drżą szumiąc podmuchami,
dziewięć młodych feniksów zagubionych jak dziecko zawodzi.

Smok recytuje i tygrys pogwizduje w tym samym czasie,
tysiące piszczałek, setki strumieni każdy rozedrgany jesienią.⁴

I nagle zmiana na smutny melanż z Yuyang,⁵
żółte chmury smętnie słońce przyćmiewają.

Zmienia się ton, jakby wiosenną wierzbę usłyszeć,
na drzewach rozkwitają pąki rozświetlając oczy na nowo.

W wigilię nowego roku główną izbę rzędy świec rozświetlają,
dobrego wina jeden kubek i jednej pieśni melodia.

—
¹ 觱篥 (bili) to instrument dęty wykonany z bambusa, ale w przeciwieństwie do zwykłego fletu ma podwójny stroik. Niektóre źródła podają, że jest zbliżony dźwiękiem do surmy, ale nic bardziej mylnego. Dzisiaj zazwyczaj występuje pod nazwą 管 (guan), stąd może pomyłki.
² 龜茲 (Qiuci) starożytne miasto w Azji Centralnej, dzisiaj Aksu w Xinjinagu. Możliwe, że guan przybył z Persji, ale w Chinach wraz ze zmianą materiału (bambus zastąpił inny rodzaj drewna) zmienił się jego dźwięk.
³ 涼州 (Liangzhou) dzisiaj dzielnica w mieście Wuwei w Gansu.
⁴ 秋 (qiu) to zarówno jesień, jak i żniwa, ale też rozedrganie.
⁵ 漁陽摻 (yuyang chan) to określenie na rodzaj ludowej muzyki granej na bębna, bardzo i smutnej, ale żywej. Yuyang to dosłownie stare miejsce, ale też nazwa miasta w okolicach dzisiejszego Pekinu w okresie Walczących Królestw (476 p.n.e. – 221 p.n.e.).