Kategoria: Chengyu
Chengyu to czteroznakowe idiomy, które stanowią esencje języka mandaryńskiego. Bez ich znajomości nie ma mowy o znajomości chińskiego.
Zobacz: Indeks Chengyu
愤世嫉俗
Fènshìjísú dosłownie: zły na świat zazdrosny o zwyczaje znaczenie: cyniczny
瓜田李下
Guātiánlǐxià dosłownie: pole melonów pod śliwą* znaczenie: osoba zachowująca się w podejrzany sposób * Skrót od: schylić się aby zawiązać but na polu melonów i […]
为虎作伥
Wèihǔzuòchāng dosłownie: pomagać tygrysowi czynić zło znaczeni: udzielać pomocy przestępcom; brać współudział w przestępstwie
乌烟瘴气
Wūyānzhàngqì dosłownie: ciemny dym i miazmat znaczenie: zanieczyszczone powietrze; nieprzyjazne środowisko; pandemonium
拈花惹草
Niānhuārěcǎo dosłownie: zbierać kwiaty i bawić się trawą znaczenie: być rozpustnikiem (o mężczyźnie)
逆水行舟
Nìshuǐxíngzhōu dosłownie: żeglować łodzią wbrew nurtowi znaczenie: pozostawać w miejscu to cofać się
一掷千金
Yīzhìqiānjīn dosłownie: rzucić za jednym ruchem tysiąc sztuk złota znaczenie: przepuszczać pieniądze jak wodę przez ręce; bezmyślnie wydawać pieniądze
饮水思源
Yǐnshuǐsīyuán dosłownie: pijąc wodę pomyśl o jej źródle znaczenie: nie zapominać o swoich korzeniach
吠形吠声
Fèi xíng fèi shēng dosłownie: szczekać na cień (zarys), szczekać na dźwięk (szczekania) znaczenie: podążać za tłumem; ślepo naśladować innych
琵琶别抱
Pípá bié bào dosłownie: pipa* w obcych ramionach znaczenie: ponowne małżeństwo kobiety * tradycyjny instrument strunowy
剖腹藏珠
Pōufù cáng zhū dosłownie: otworzyć żołądek aby ukryć perłę znaczenie: zapłacić wyjątkowo wysoką cenę za mały zysk lub zwycięstwo
洗耳恭听
Xǐ’ěrgōngtīng dosłownie: umyć uszy i słuchać z szacunkiem znaczenie: słuchać z należytą uwagą (ironicznie, a nawet sarkastycznie lub żartem)
千载难逢
Qiānzǎinánféng dosłownie: szansa pojawiająca się raz na tysiąc znaczenie: szansa życia; złota możliwość
虎头蛇尾
Hǔtóushéwěi dosłownie: głowa tygrysa ogon węża znaczenie: dobry początek i zły koniec; coś, co dobrze się zaczyna (zapowiada), ale kończy się (okazuje się) źle lub […]
孤芳自赏
Gūfāngzìshǎng dosłownie: samotny kwiat zakochany we własnym zapachu znaczenie: narcystyczny; zadufany we własnej czystości (cnocie); uważać się za stojącego ponad polityką lub rzeczami materialnymi
落井下石
Luòjǐngxiàshí dosłownie: zrzucać kamienie na kogoś w studni znaczenie: kopać leżącego; wykorzystać czyjąś złą sytuację by go zaatakować
如日中天
Rúrìzhōngtiān dosłownie: jak słońce w zenicie znaczenie: być u szczytu swoich możliwości; być u szczytu swojej kariery
如履薄冰
Rúlǚbóbīng dosłownie: jak stąpając po cienkim lodzie* znaczenie: postępować z najwyższą ostrożnością * Mimo podobieństwa ma to inne znaczenie niż polskie wyrażenie „stąpać po cienkim lodzie”.
米珠薪桂
Mǐ zhū xīn guì dosłownie: ryż jak perły, drwa jak Grujecznik (Cercidiphyllum) znaczenie: drożyzna; wysokie koszty życia
片甲不存
Piàn jiǎ bù cún dosłownie: nie został [nawet] kawałek zbroi znaczenie: armia została kompletnie zniszczona; wybić do nogi; zdziesiątkować
蓬头垢面
Péngtóugòumiàn dosłownie: potargana głowa, umorusana twarz znaczenie: zaniedbany
同流合污
Tóngliúhéwū dosłownie: być w tym samym kanele i ubrudzić się razem znaczenie: być w złym towarzystwie; kto z kim przystaje takim się staje
后来居上
Hòuláijūshàng dosłownie: przychodzący zasiedziali znaczenie: nowi są lepsi od starych; nowa generacja przewyższa starą
呼风唤雨
Hūfēnghuànyǔ dosłownie: wezwać wiatr sprowadzić deszcz znaczenie: sprowadzić burzę; powodować kłopoty
同舟共济
Tóngzhōugòngjì dosłownie: ludzie w jednej łodzi sobie pomagają znaczenie: działać razem w trudnych czasach; jeden za wszystkich, wszyscy za jednego
针锋相对
Zhēnfēngxiāngduì dosłownie: ostrza noży skierowane na siebie znaczenie: wet za wet
燃眉之急
Ránméizhījí dosłownie: pilne jak brwi w ogniu znaczenie: krytyczny; bardzo pilny
火上加油
Huǒshàngjiāyóu dosłownie: dolać oliwy do ognia znaczenie: dolać oliwy do ognia; zaognić już niepomyślną sytuację
开门揖盗
Kāimén yī dào dosłownie: otworzyć drzwi włamywaczom znaczenie: prosić się o kłopoty; postawić się w niebezpiecznej sytuacji
空中楼阁
Kōngzhōnglóugé dosłownie: zamek (pawilon) w chmurach znaczenie: fantasmagoria; nierealny plan
三长两短
Sānchángliǎngduǎn dosłownie: trzy długie, dwa krótkie znaczenie: nieprzewidziana katastrofa albo wypadek (zazwyczaj śmiertelne)
坐以待毙
Zuòyǐdàibì dosłownie: usiąść nieruchomo czekając na śmierć znaczenie: zrezygnować i czekać na koniec świata; poddać się losowi; stracić chęć do życia
眉来眼去
Méiláiyǎnqù dosłownie: brwi przychodzą, oczy wychodzą znaczenie: flirtować
进退维谷
Jìntuìwéigǔ dosłownie: równie trudno atakować, jak się cofać znaczenie: mieć dylemat; stanąć przed trudnym wyborem
纸上谈兵
Zhǐshàngtánbīng dosłownie: planować wojnę na papierze znaczenie: puste gadanie; tworzenie nierealnych planów
枯木逢春
Kūmùféngchūn dosłownie: wiosna ogarnia zwiędłe drzewo znaczenie: nowy początek
露出马脚
Lòuchū mǎjiǎo dosłownie: pokazać (ukazać) podkowę znaczenie: zdradzić się (ze spiskiem, jakimś planem)
靡靡之音
Mímí zhī yīn dosłownie: muzyczne marnotrawstwo znaczenie: dekadencka muzyka
妙手回春
Miàoshǒuhuíchūn dosłownie: magiczne ręce sprowadzają wiosnę znaczenie: mieć nadzwyczajne zdolność medyczne; być uzdolnionym lekarzem
心不在焉
Xīnbùzàiyān dosłownie: nie ma serca (ducha) znaczenie: bez głowy; być myślami gdzieś indziej; być nieobecnym (mentalnie) dla ciekawskich: 焉 to forma retorycznego podkreślenia wyrażenia poprzedzającego […]
倾城倾国
Qīngchéngqīngguó dosłownie: piękność by upadło miasto lub państwo znaczenie: (o kobiecie) wyjątkowo piękna
事半功倍
Shìbàngōngbèi dosłownie: połowa pracy, podwójna nagroda znaczenie: zwiększyć efektywność; być skuteczniejszym
脱胎换骨
tuōtāihuàngǔ dosłownie: narodzić się zmienić kości znaczenie: narodzić się na nowo; przejść jakąś poważną przemianę
狐群狗党
Húqúngǒudǎng dosłownie: stado lisów, sfora psów znaczenie: banda opryszków; grupa kryminalistów
偷天换日
Tōutiānhuànrì dosłownie: ukraść niebo, zmienić słońce znaczenie: zrobić duży przekręt; dokonać monumentalnego oszustwa
南柯一梦
Nánkēyīmèng dosłownie: sen Nanke* znaczenie: iluzja, marzenie; fałszywa przyjemność * W legendzie „Gubernator Nanke” (南柯太守传) Nanke to nieistniejące miejsce, o którym śni Chunyu Fen (淳于棼), […]
芙蓉出水
Fúróng chūshuǐ dosłownie: hibiskus wyrastający z wody znaczenie: pełna gracji (o kobiecie); artystyczne, doskonałe (o utworze literackim)
否极泰来
Pǐjítàilái dosłownie: po Pi (wróżbiarski symbol niepowodzenia) nadchodzi Tai (wróżbiarski symbol dobra) znaczenie: kiedy niepowodzenie osiągnie swoje maksimum, wtedy nadejdzie pozytywna zmiana; po burzy nastąpi […]
择善固执
Zé shàn gùzhí dosłownie: wybrać dobro i upierać się przy nim znaczenie: (1) natarczywy; nieustępliwy; (2) upierać się przy tym, co słuszne
红杏出墙
Hóng xìng chū qiáng dosłownie: czerwona morela wychodzi poza mur znaczenie: [o zamężnej kobiecie] mieć kochanka; romans; zdradzić
李代桃僵
Lǐdàitáojiāng dosłownie: śliwa umiera dla brzoskwini znaczenie: (1) zastąpić jedno drugim; (2) poświęcić się dla kogoś
梁上君子
Liángshàngjūnzǐ dosłownie: gentlemen na dachu znaczenie: włamywacz; złodziej
两袖清风
Liǎngxiùqīngfēng dosłownie: czyste powietrze w obydwu rękawach znaczenie: [o urzędniku] mieć czyste ręce; być nieskorumpowanym
Chengyu 成语
Chengyu to chińskie „przysłowia” składające się z czterech hieroglifów. W użyciu we współczesnym języku chińskim jest około 5 000 chengyu, chociaż są słowniki zawierające prawie […]
木已成舟
Mùyǐchéngzhōu dosłownie: z drewna łódź już zrobiono znaczenie: mleko już się rozlało; za późno by coś odwrócić, przywrócić pierwotny stan, cofnąć konsekwencje
栉风沐雨
Zhìfēngmùyǔ dosłownie: czesany wiatrem, myty przez deszcz znaczenie: ciężko pracować mimo trudności; nie poddawać się mimo przeciwności
众口铄金
Zhòng kǒu shuò jīn dosłownie: ludzkie usta topią złoto znaczenie: opinia publiczna stanowi siłę; należy się liczyć z tym co ludzie mówią
千篇一律
Qiānpiānyīlǜ dosłownie: dziesięć tysięcy takich samych esejów* znacznie: powtarzać ten sam stary schemat; nudny; monotonny; stereotypowy; rutynowy; rutyniarz * Koszmar każdego wykładowcy.
公事公办
Gōngshì gōngbàn dosłownie: [robić] urzędowe rzeczy zgodnie z regułami znaczenie: rzetelnie; dokonywać czynności oficjalnych nie podlegając osobistym osądom; być profesjonalistą
千锤百炼
Qiānchuíbǎiliàn dosłownie: tysiąc [uderzeń] młotem, sto hartowań znaczenie: bycie zahartowanym; przejść przez ogień; udoskonalony; dopracowany (o tekście literackim)
倒背如流
Dàobèirúliú dosłownie: móc recytować coś wspak znaczenie: znać się na czymś dogłębnie; opanować jakąś dziedzinę wiedzy; zapamiętane; „wykute na blachę”
七窍生烟
Qīqiàoshēngyān dosłownie: dymić z siedmiu otworów w głowie znaczenie: kipieć ze złości; być wściekłym
害群之马
Hàiqúnzhīmǎ dosłownie: koń przynoszący szkodę stadu znaczenie: czarna owca
龙潭虎穴
Lóngtánhǔxué dosłownie: smoczy staw, tygrysie legowisko znaczenie: niebezpieczne miejsce
鹿死谁手
Lùsǐshuíshǒu dosłownie: z czyjej ręki umrze jeleń znaczenie: kto będzie zwycięzcą; kto na tym wygra
作茧自缚
Zuòjiǎnzìfù dosłownie: opleść kokon wokół siebie znaczenie: wpaść we własną pułapkę; strzelić sobie w kolano;
噤若寒蝉
Jìnruòhánchán dosłownie: cichy, jak cykada na zimnie znaczenie: siedzieć, jak mysz pod miotłą; unikać rozgłosu; siedzieć cicho i nie zwracać na siebie uwagi
有勇无谋
Yǒu yǒng wú móu dosłownie: mieć odwagę bez planu znaczenie: odważny, ale niezbyt zaradny, pomysłowy, sprytny
口是心非
Kǒushìxīnfēi dosłownie: [na] ustach tak, [w] sercu nie znaczenie: mówić jedno, mieć na myśli coś przeciwnego
釜底抽薪
Fǔdǐchōuxīn dosłownie: wyrzucić drwa spod kociołka znaczenie: przedsięwziąć drastyczne środki
立竿见影
Lìgānjiànyǐng dosłownie: ustawić pal i zobaczyć [jego] cień znaczenie: uzyskać natychmiastowe rezultaty
东施效颦
Dōngshīxiàopín dosłownie: Dong[shi] (东施)[brzydka i wulgarna dziewczyna w okresie wiosny i jesieni] naśladuje brwi [Xi]shi (西施) [jedna z Czterech Piękności (四大美女), ale efekt jest komiczny i tylko […]
藕断丝连
Ǒuduànsīlián dosłownie: korzeń lotosu pęka, ale jego włókna pozostają złączone znaczenie: (o uczuciach) z pozoru rozłączone, ale wciąż istnieje jakaś więź; stara miłość nie rdzewieje; […]
万马奔腾
Wàn mǎ bēnténg dosłownie: dziesięć tysięcy koni szarżuje na przód znaczenie: cała na przód; przeć do przodu jak burza
七零八落
Qī líng bā luò dosłownie: siedem nic (zer), osiem upadków znaczenie: rozrzucone tu i tam; ogromny bałagan, rozgardiasz
如法炮制
Rúfǎpáozhì dosłownie: przygotować (lekarstwo ziołowe) zgodnie z recepturą znaczenie: robić coś zgodnie z przepisami; trzymać się przepisów, ról, prawa co do joty; podążać wydeptanymi ścieżkami
乳臭未亁
Rǔxiù wèi gān dosłownie: pachnieć mlekiem matki znaczenie: młody i niedoświadczony; młokos; mieć mleko pod nosem
匹夫之勇
Pǐfūzhīyǒng dosłownie: odwaga zwykłego człowieka znaczenie: lekkomyślna odwaga
登堂入室
Dēngtángrùshì dosłownie: przejść przez sień do komnaty znaczenie: osiagnąć nowy poziom; stać się biegłym w jakiejś czynności, zawodzie, umiejętności
调虎离山
Diàohǔlíshān dosłownie: wywabić tygrysa z gór znaczenie: wywabić wroga z jego terytorium, bazy, obronnych pozycji
丢三忘四
Diū sān wàng sì dosłownie: opuścić trzy, a zapomnieć cztery znaczenie: być zapominalskim
一毛不拔
Yīmáobùbá dosłownie: nie wyrwać nawet włosa znaczenie: skąpy, chciwy
萧规曹随
Xiāo guī Cáo suí dosłownie: Cao (kanclerz z czasów dynastii Han) postępuje zgodnie z regułami ustanowionymi przez Xiao (poprzednik Cao) znaczenie: chadzać wytyczonymi ścieżkami; postępować […]
火烧眉毛
Huǒshāoméimáo dosłownie: płomienie sięgają brwi znaczenie: sytuacja kryzysowa; beznadziejne położenie; nieunikniony kryzys; widmo katastrofy
星火燎原
Xīnghuǒliǎoyuán dosłownie: mała iskra może spowodować pożar traw znaczenie: mały incydent może sprowokować poważne zmiany; kamień porusza lawinę
七嘴八舌
Qī zuǐ bā shé dosłownie: siedem par ust, osiem języków znaczenie: jazgot, wszyscy mówią w tym samym czasie, wrzawa
狗头军师
Gǒutóu jūnshī dosłownie: doradca wojskowy z psią głową znaczenie: osoba dająca złe rady, niekompetentny doradca
鸡毛蒜皮
Jīmáosuànpí dosłownie: kurze pióra, łupy z czosnku znaczenie: banały, rzeczy bez znaczenia
饥肠辘辘
Jīcháng lùlù dosłownie: burczenie pustych kiszek znaczenie: kiszki marsza grają
一箭双雕
Yījiànshuāngdiāo dosłownie: jedna strzała, dwa jastrzębie znaczenie: upiec dwie pieczenie przy jednym ogniu
纨绔子弟
Wánkùzǐdì dosłownie: synalek w białych jedwabnych spodniach znaczenie: dzieciak z bogatej i wpływowej rodziny; playboy; bananowa młodzież
开门见山
Kāiménjiànshān dosłownie: otworzyć drzwi by zobaczyć górę znaczenie: nie owijać w bawełnę, przejść do rzeczy
猫哭老鼠
Māo kū lǎoshǔ dosłownie: kot płacze nad szczurem znaczenie: krokodyle łzy
哀鸿遍野
Āihóngbiànyě dosłownie: żałosne gęsi na całym polu znaczenie: ulice lub pola wypełnione uchodźcami lub ofiarami katastrofy naturalnej; zdewastowany
Za Wielkim Murem: Chiny i Azja 