Tag: chiński

千头万绪

Qiān tóu wàn xù dosłownie: tysiące końcówek i dziesięć tysięcy wątków (jedwabiu)  znaczenie: mnóstwo; mnogość 

人才济济

Réncái jǐ jì dosłownie: utalentowani przychodzą z pomocą  znaczenie: dream team; zespół talentów 

如释重负

Rúshìzhòngfù dosłownie: jak uwolniony od dużego ciężaru znaczenie: jakby ciężar spadł z ramion

同病相怜

Tóngbìngxiānglián dosłownie: wspólna choroba prowadzi do (wzajemnej) sympatii  znaczenie: 1) jechać na tym samym wózku; 2) wspólny przeciwnik zbliża do siebie obcych ludzi 

望眼欲穿

Wàngyǎnyùchuān dosłownie: wypatrywać aż się oczy zmęczą  znaczenie: gorliwie wyczekiwany; szczerze aspirować do czegoś 

一贫如洗

Yīpínrúxǐ dosłownie: biedny jak (ktoś komu wszystko) zmyła woda  znaczenie: bez grosza; biedny jak mysz kościelna 

有眼无珠

Yǒuyǎnwúzhū dosłownie: mieć oczy bez źrenic* znaczenie: 1) mieć płytką wiedzę i nie móc zrozumieć wagi lub znaczenia osoby lub rzeczy; 2) bezsensowny  * Dosłownie […]

有目共睹

Yǒumùgòngdǔ dosłownie: do zobaczenia dla każdego, kto ma oczy znaczenie: oczywiste; ewidentne

执迷不悟

Zhímíbùwù dosłownie: obsesja bez opamiętania  znaczenie: uparcie robić coś źle lub złego i nie przyjmować do wiadomości żadnych racjonalnych argumentów przeciw 

左右逢源

Zuǒyòuféngyuán dosłownie: uzyskać źródła z lewa i prawa znaczenie: 1) wykorzystywać obydwie strony; 2) osiągnąć sukces w ten lub inny sposób

暗送秋波

Ànsòngqiūbō dosłownie: wysłać potajemnie jesienne kręgi* znaczenie: zabiegać w sekrecie o czyjeś względy; zalecać się po kryjomu  * Jesienne kręgi na wodzie to także synonim oczu […]

安之若素

Ānzhīruòsù dosłownie: spokojny jak zwykle znaczenie: znosić trudności ze spokojem

杯弓蛇影

Bēigōngshéyǐng dosłownie: (wziąć odbicie) łuku w filiżance za cień węza znaczenie: ekstremalnie podejrzliwy; cierpiący na paranoję

壁垒森严

Bìlěisēnyán dosłownie: ufortyfikowana przeszkoda  znaczenie: 1) pilnie strzeżony; silnie ufortyfikowany lub zabezpieczony 2) wyraźnie oddzielony lub wydzielony; dokładna linia podziału 

宾至如归

Bīnzhìrúguī dosłownie: goście czują się jak by wrócili (do domu)  znaczenie: pozwolić gościom poczuć się jak w domu; ugościć kogoś dobrze

不二法门

Bù èr fǎmén dosłownie: nie ma drugiej (drogi) niż Brama Dharmy* znaczenie: jedyna droga; jedyna możliwość lub opcja  * Chiński 法 znak oznacza prawo, ale w tekstach […]

红颜薄命

Hóngyán bómìng dosłownie: piękna twarz, zły los znaczenie: uroda nie daje szczęścia; piękne kobiety są skazane na nieszczęście* * Znalazłem, gdzieś wytłumaczenie, że źródłem takiej […]

出奇制胜

Chūqízhìshèng dosłownie: zaskakująco pobić (przeciwnika)  znaczenie: pokonać przeciwnika przez zaskakujący ruch; odnieść sukces w zaskakujący sposób 

打马虎眼

Dǎ mǎhǔ yǎn dosłownie: uderzyć nieuważne oko  znaczenie: 1) udawać głupka; 2) wykorzystać czyjąś nieuwagę, brak koncentracji

打退堂鼓

Dǎtuìtánggǔ dosłownie: bić w bęben na odwrót  znaczenie: wycofać się z czegoś; uciec; ustąpić 

截长补短

Jié cháng bǔ duǎn dosłownie: skrócić długie aby uzupełnić krótkie  znaczenie: skorzystać z siły / zapasów / możliwości itp. jednego aspektu aby zrekompensować słabość drugiego; […]

巧夺天工

Qiǎoduótiāngōng dosłownie: przewyższający naturę  znaczenie: wyjątkowo kunsztowny 

鹊巢鸠占

Què cháo jiū zhàn dosłownie: gołąb zajmuje gniazdo sroki  znaczenie: przejąć (nielegalnie) czyjąś własność lub miejsce; uzurpować sobie czyjeś stanowisko lub pozycję społeczną 

阴阳怪气

Yīnyángguàiqì dosłownie: osobliwy duch Yin i Yang znaczenie: ekscentryczny; dziwny; zdumiewający 

因材施教

Yīncáishījiào dosłownie: uczyć studentów zgodnie z ich uzdolnieniami  znaczenie: dostosować przekaz do możliwości odbiorcy (odnosi się do edukacji) 

吟风弄月

Yín fēng nòng yuè dosłownie: pieśń wiatru i księżyca  znaczenie: (pejoratywnie) ckliwa poezja

玉石俱焚

Yùshíjùfén dosłownie: jadeit i kamień, wszystko spalone  znaczenie: zabijać lub niszczyć wszystkich i wszystko w niedyskryminacyjny sposób 

招兵买马

Zhāobīngmǎimǎ dosłownie: rekrutować żołnierzy, kupować konie  znaczenie: 1) zbierać armię; 2) zebrać grupę ludzi, zespół badawczy, drużynę itp. 

直言不讳

Zhíyán bùhuì dosłownie: mówić dosadnie bez tabu  znaczenie: mówić prosto z mostu; nazywać rzeczy po imieniu; nie przebierać w słowach 

自暴自弃

Zìbàozìqì dosłownie: zranić siebie, opuścić siebie  znaczenie: 1) mieć niską samoocenę; 2) pogrążać się w beznadziei; być w depresji; mieć czarne myśli 

杯水车薪

Bēishuǐchēxīn dosłownie: (wylać) kubek wody na (płonący) wóz z drzewem opałowym  znaczenie: kropla w morzu potrzeb; niedostateczne środki 

别开生面

Biékāishēngmiàn dosłownie: inne otwarcie, nowa twarz znaczenie: (melioratywnie) zrobić coś w nowy sposób; stworzyć nowy styl; zrobić coś nowego i niekonwencjonalnego Porównaj z 标新立异!

标新立异

Biāoxīnlìyì dosłownie: stworzyć coś nowego i innego znaczenie: (pejoratywnie, co nie powinno nikogo w Chinach dziwić) zrobić coś w nowy sposób tylko po to aby […]

敝帚千金

Bì zhǒu qiānjīn dosłownie: zużyta miotła warta tysiąc sztuk złota znaczenie: hołubić posiadany przedmiot bez względu na jego wartość materialną

不动声色

Bù dòng shēngsè dosłownie: nie zmienić głosu ani koloru (na twarzy) znaczenie: zachować kamienną twarz; zachowywać spokój w każdej sytuacji

出其不意

Chūqíbùyì dosłownie: podjąć szybką akcję kiedy inny się nie spodziewa znaczenie: wziąć kogoś z zaskoczenia; zrobić coś niespodziewanie (dla innych)

充耳不闻

Chōng’ěrbùwén dosłownie: zatkać sobie uszy i nie słuchać znaczenie: być głuchym na wszelkie argumenty / racjonalne rozumowanie / prawdę itp.

出口成章

Chūkǒuchéngzhāng dosłownie: słowa wychodzą z usta jak z pod pióra mistrza znaczenie: elokwentny

重整旗鼓

Chóngzhěngqígǔ dosłownie: przegrupować flagę i bębny znaczenie: zebrać się po porażce (o człowieku jak i armii); przegrupować wojska po klęsce do nowej bitwy

德高望重

Dégāowàngzhòng dosłownie: wielka cnota i ogromna reputacja znaczenie: szanowany; szlachetnego charakteru i o dużym prestiżu

干柴烈火

Gāncháilièhuǒ dosłownie: (jak) ogień na drwach na opał znaczenie: (używane zazwyczaj w odniesieniu do relacji pozamałżeńskich) natychmiastowe pożądanie; miłość od pierwszego wejrzenia

各有千秋

Gèyǒuqiānqiū dosłownie: każdy ma tysiąc lat* znaczenie: każdy ma swoje zalety * tysiąc lat = doświadczenie = zaleta

矫枉过正

Jiǎowǎngguòzhèng dosłownie: prostować aż do przegięcia znaczenie: 1) podjąć zbyt drastyczne /ostre / mocne środki (w domyśle niepotrzebnie); strzelać do wróbla z armaty; 2) próbować […]

莫逆之交

Mònì zhī jiāo dosłownie: przyjacielska wzajemność znaczenie: bliska znajomość

宁缺勿滥

Nìngquēwùlàn dosłownie: woleć brak bez tandety znaczenie: preferować niewystarczającą ilość, niż zgodzić się na niską jakość

一丘之貉

Yīqiūzhīháo dosłownie: jenoty* z tego samego pagórka znaczenie: podobne typy (zawsze w sensie pejoratywnym); typy z pod (tej samej) ciemnej gwiazdy; podobni do siebie charakterem […]

易如反掌

Yìrúfǎnzhǎng dosłownie: proste jak obrócenie dłoni znaczenie: bułka z masłem; łatwe; proste do zrobienia

有恃无恐

Yǒushìwúkǒng dosłownie: mając wsparcie nie trzeba się bać znaczenie: (pejoratywnie) nie bać się niczego dzięki wsparciu silniejszych, dobrze usytuowanych itd.; czuć się pewnym dzięki protekcji

原形毕露

Yuánxíng bìlù dosłownie: ujawnić swój rzeczywisty kształt  znaczenie: 1) pokazać swoją prawdziwą twarz; 2) być pokazanym takim, jakim się jest, a nie takim, za jakiego […]

怨天尤人

Yuàntiānyóurén dosłownie: winić niebo i innych znaczenie: obwiniać wszystkich i wszystko z wyjątkiem samego siebie

怨声载道

Yuànshēngzàidào dosłownie: odgłosy skarg wypełniają (wszystkie) drogi znaczenie: powszechne niezadowolenie

掌上明珠

Zhǎngshàngmíngzhū dosłownie: perła na dłoni znaczenie: być źrenicą oka (ale dotyczy tylko córek); ukochana córka

张三李四

Zhāngsānlǐsì dosłownie: na trzech Zhang czterech Li  znaczenie: Kowalski lub Nowak; każdy; przeciętny 

捉襟见肘

Zhuōjīnjiànzhǒu dosłownie: obciągnąć w dół poły ubrania (aby ukryć znoszone ubranie, ale tylko) obnażyć łokcie znaczenie: 1) być w tarapatach finansowych; 2) zbyt dużo problemów, […]

助桀为虐

zhù jié wéi nüè dosłownie: wspomagać Króla Jie* czynić zło  znaczenie: wspierać tyranię; pomagać i podżegać zbrodniarza lub kryminalistę; pomagać złym ludziom robić złe rzeczy  […]

自怨自艾

Zìyuànzìyì dosłownie: obwiniać siebie, samemu zakończyć (złe konsekwencje błędów) znaczenie: żałować i naprawić (wynagrodzić) swoje błędy; być pełnym skruchy 

得心应手

Déxīnyìngshǒu dosłownie: ręce czynią jak umysł (każe lub wymyśli)* znaczenie: 1) mieć wszystko pod pełną kontrolą; 2) łatwe (proste) dla kogoś do prowadzenie/zarządzania/obsługiwania itp.; radzić sobie dobrze […]

咄咄逼人

Duōduōbīrén dosłownie: agresywny, przymuszający ludzi  znaczenie: 1) apodyktyczny; przymuszający; 2) szybko się rozwijająca i zmuszająca ludzi do szybkiej reakcji lub ciężkiej pracy aby odpowiedzieć na […]

逢场作戏

Féngchǎngzuòxì dosłownie: (pierwotnie o ulicznych artystach) trafić na dobre miejsce (wydarzeń)  znaczenie: 1) przyłączać się do zabawy, kiedy nadarzy się tylko okazja; udawana walka (np. […]

故弄玄虚

Gùnòngxuánxū dosłownie: umyślnie robić sztuczki   znaczenie: mistyfikować; komplikować z premedytacją proste sprawy; zamieniać trywialne rzeczy w tajemnicze 

精神抖擞

Jīngshén dǒusǒu znaczenie: żywotny i ożywiony dosłownie: pełen energii; pełen dobrych myśli; optymistycznie patrzący w przyszłość

来龙去脉

Láilóngqùmài dosłownie: [od góry] do smoka [wszystko posiada] pracujące żyły* znaczenie: 1) przyczyna i skutek; kolejność wydarzeń; 2) poprawna i skuteczna metoda robienia czegoś; 3) […]

名噪一时

Míng zào yīshí dosłownie: sławny tymczasowo  znaczenie: mieć swoje pięć minut; chwila sławy 

防不胜防

Fángbùshèngfáng dosłownie: bronić, (ale) zwycięsko nie obronić  znaczenie: niemożliwe do zapobieżenia; trudne do skutecznej obrony 

故态复萌

Gùtàifùméng dosłownie: stara postawa ujawnia się na nowo znaczenie: 1) powrócić do starych zwyczajów lub metod (w domyśle negatywnych); „stare przyzwyczajenia umierają powoli”; 2) recydywa

患难之交

Huànnàn zhī jiāo dosłownie: przyjaźń w nieszczęściu znaczenie: przyjaciele z potrzeby lub konieczności

勾心斗角

Gōuxīndòujiǎo dosłownie: zaczepić się serca, przepychać się po kątach  znaczenie: spierać się i intrygować przeciwko sobie na wzajem do tego stopnia, że oponenci znaleźli się w impasie  […]

钩心斗角

Gōuxīndòujiǎo dosłownie: zaczepić się serca,* przepychać się po kątach  znaczenie: intrygować i spierać się; pozycjonować się w konflikcie aby zyskać przewagę nad oponentem  *”Serce” tutaj oznacza […]

惊弓之鸟

Jīnggōngzhīniǎo dosłownie: spłoszone ptaki przez lekkie szarpnięcie cięciwy  znaczenie: 1) (o osobie) strachliwy; podszyty tchórzem; 2) przerażony nie na żarty

锦上添花

Jǐnshàngtiānhuā dosłownie: dodać kwiaty do pięknego materiału z brokatem  znaczenie: upiększyć / udoskonalić /poprawić to, co już jest doskonałe (też może być używane jako formalne […]

面红耳赤

Miànhóng’ěrchì dosłownie: czerwona twarz, czerwone uszy  znaczenie: cały czerwony na twarzy ze złości 

目不识丁

Mùbùshídīng dosłownie: nie rozpoznawać nawet znaku „ding” * znaczenie: 1) kompletny analfabeta; 2) całkowity ignorant  * 丁 (ding) to jeden z najprostszych chińskich hieroglifów.

情有可原

Qíng yǒu kě yuán dosłownie: wybaczalne w danych okolicznościach  znaczenie: zrozumiałe (o motywacjach czy działaniach) 

铁面无私

Tiěmiànwúsī dosłownie: niewzruszalny jak żelazna twarz  znaczenie: bezstronny i nieskorumpowany; nieustępliwie sprawiedliwy i fair 

被褐怀玉

Pī hè huái yù dosłownie: nosić zgrzebne ubrania (a pod nimi) ukryty jadeit  znaczenie: 1) mieć skromne pochodzenie, ale duże talenty; 2) dyskretny mistrz, mędrzec  […]

青黄不接

Qīnghuángbùjiē dosłownie: żółte i zielone (zboże) się nie spotkały  znaczenie: chwilowe niedobory, przerwa w dostawach 

强词夺理

Qiǎngcíduólǐ dosłownie: naciągany argument, przewrotna logika  znaczenie: wypaczać rzeczywistość i mówić pokrętnie 

潜移默化

Qiányímòhuà dosłownie: subtelne ruchy i delikatna zmiana  znaczenie: 1) przejść zmianę w wyniku zewnętrznego, bardzo  subtelnego wpływu; 2) niezauważalny, choć silnie oddziałujący wpływ 

放荡不羁

Fàngdàngbùjī dosłownie: rozpustny i nie hamujący się  znaczenie: 1) nieograniczony; rozpustny; folgujący swoim instynktom; 2) członek bohemy (cyganerii) 

付之东流

wrzucone do strumienia płynącego na wschód

见异思迁

Jiànyìsīqiān dosłownie: zmienić zdanie w momencie, jak się zobaczy coś nowego  znaczenie: niestały; zmienny; jak chorągiewka na wietrze 

捷足先登

Jiézúxiāndēng dosłownie: kto się śpieszy, ten zasiada pierwszy  znaczenie: „Kto rano wstaje, temu Pan Bóg daje.” 

飞黄腾踏*

Fēi huáng téng tà dosłownie: Feihuang galpouje  znaczenie: 1) służy do opisania galopującego konia (w domyśle charakteryzującego się nadzwyczajną szybkością); 2) szybki awans (o urzędniku) […]

飞黄腾达*

Fēihuángténgdá dosłownie: Feihuang** bryka znaczenie: szybko wspinać się po szczeblach kariery lub drabinie społecznej; odnieść gwałtowny osobisty sukces  * Nie mylić z 飞黄腾踏 (fēi huáng téng […]

斤斤计较

Jīnjīnjìjiào dosłownie: targować się o każdego funta* znaczenie: 1) kalkulować wszystko i nie mieć woli do ustąpienia nawet o krok; wyrównać wszystkie rachunki; 2) skąpy  * […]

金玉良言

Jīnyù liángyán dosłownie: słowa ze złota i jadeitu  znaczenie: 1) złota myśl; 2) doskonała rada 

口若悬河

Kǒuruòxuánhé dosłownie: usta jak strumień po gwałtownej ulewie  znaczenie: elokwentny; wygadany 

刻不容缓

Kèbùrónghuǎn dosłownie: nie pozwolić na żadne opóźnienia znaczenie: 1) podjąć natychmiastowe działanie; 2) coś wymagającego natychmiastowej uwagi; pilne

尽善尽美

Jìnshànjìnměi dosłownie: wyczerpujący doskonałość, czyniący* piękno znaczenie: doskonały, perfekcyjny; doskonałość, perfekcja * 尽 można tłumaczyć różnie. Tutaj wybrałem „wyczerpywać” (znamiona, definicję itp.) oraz „czynić”. Może […]

民不聊生

Mínbùliáoshēng dosłownie: lud jest bez środków do życia  znaczenie: ciężkie czasy; czasy zawieruchy i głodu 

面目全非

Miànmùquánfēi dosłownie: wygląd uległ kompletnej zmianie znaczenie: zmienić się nie do poznania; nierozpoznawalny

当机立断

Dāngjīlìduàn dosłownie: w krytycznym momencie podjąć szybko decyzję znaczenie: 1) podjąć decyzję bez wahania w krytycznej sytuacji; 2)  skorzystać z okazji by działać zdecydowanie

胆小如鼠

Dǎn xiǎo rú shǔ dosłownie: płochliwy jak mysz znaczenie: bardzo płochliwy; tchórzliwy

得寸进尺

Décùnjìnchǐ dosłownie: zdobyć cal, sięgać po stopę* znaczenie: chciwy, nienasycony; niezaspokojony * 寸 – cùn = 33,33 mm (1,312 cala) ; 尺 – chǐ = […]

高朋满座

Gāopéngmǎnzuò dosłownie: znaczący goście zajmują (wszystkie) miejsca znaczenie: wielu znaczących gości (używane jako życzenie przy okazji otwierania nowej restauracji itp.)

老成持重

Lǎochéngchízhòng dosłownie: doświadczony i rozważny znaczenie: zdolny i niezawodny* * Ciekawe, jak Chińczycy utożsamiają ze sobą różne cechy.

品头论足

Pǐntóulùnzú dosłownie: komentować kogoś od stóp do głowy znaczenie: czepiać się, być „nadkrytycznym”; obgadywać (kobietę)

巧言令色

Qiǎoyánlìngsè dosłownie: przyjemne słowa, pełne podtekstów oblicze znaczenie: dobra gadka; umieć mówić innym to co chcą usłyszeć

偷偷摸摸

Tōutōumōmō dosłownie: potajemnie dotykać znaczenie: przebiegły; podstępny; skryty

亭亭玉立

Tíngtíngyùlì dosłownie: wyprostowana i poruszająca się z gracją  znaczenie: (o kobiecie) pełna wdzięku i o pięknej posturze