Autor: Robert Kaplan
Tytuł: Asia’s Cauldron: The South China Sea and the End of a Stable Pacific
Wydawnictwo: Random House (2015)
Sam wielokrotnie pisałem o sporze na Morzu Południowochińskim, ale nadal znajduję książkę Kaplana ciekawą.
Przede wszystkim jest ona dobrze napisana. To częściowo zapis podróży, a częściowo rozważania geopolityczne. Autor odwiedza wszystkie kraje regionu i próbuje zrozumieć dynamikę wewnętrzną każdego z nich. Co determinuje cele polityczne i historyczne każdego z nich? Jak są postrzegane te cele na salonach władzy, a jak na ulicach Hanoi czy w slamsach Kula Lumpur? I wreszcie, jak mniejsze oraz większe oczekiwania poszczególnych narodów i społeczności wpisują się w wielką grę mocarstw?
To właśnie ta próba uwzględnienia roli i motywacji mniejszych graczy w regionie czyni pracę Kaplana tak interesującą. Co najmniej od I wojny światowej, która de facto była trzecią wojną bałkańską,1 wiemy, że kiedy to wielkie mocarstwa determinują przebieg konfliktów, to nie koniecznie one decydują o ich wybuchu.
Polecam!
—
1 I wojna bałkańska (8 października 1912 – 30 maja 1913) oraz II wojna bałkańska (29 czerwca – 10 sierpnia 1913), jak i wcześniejszy kryzys bośniacki z 1908 roku w dużym stopniu zdeterminowały wybuch światowego konfliktu w 1914 roku. Gdyby nie śmierć arcyksięcia w Sarajewie, to na Bałkanach znalazłby się inny pretekst.