Autor: Andrew Scobell
Tytuł: China’s Use of Military Force. Beyond the Great Wall and the Long March (Użycie Sił Zbrojnych w Chinach. Poza Wielki Mur i Długi Marsz)
Wydawnictwo: Cambridge University Press (2003)
Kolejna książka, która jak wino, im starsza tym lepsza. Wydana po raz pierwszy w 2003 roku praca Andrew Scobella zajmuje się kwestią chińskiej kultury strategicznej i roli użycia siły w jej ramach. Co ważne, obraz, jaki prezentuje Scobell, nie jest statycznym uchwyceniem przeszłości, ale też pokazuje w jakim kierunku będzie ewoluować rola przemocy w polityce wewnętrznej, jaki i zagranicznej, przywódców ChRL.
Scobell śledzi przypadki użycia armii zarówno na arenie międzynarodowej: w Korei (1950-1953), Wietnamie (1978) i Cieśninie Tajwańskiej (1995-1996) oraz w polityce wewnętrznej: w czasie rewolucji kulturalnej (1966-1976) i przy tłumieniu protestu na placu Tiananmen (1989). Analizuje także ewolucję doktryny wojskowej ALW.
Pamiętajmy, że ChRL nie ma armii, to partia ma swoją bojówkę.
Ważniejsze, z mojego punktu widzenia, są jednak głębsze źródła i uwarunkowania stosunku do użycia siły przez rządzących KPCh. Silnie zakorzeniony „kult obrony” bardzo wpływa na sposób postrzegania świata przez Pekin – sam używam terminu syndromu oblężonej twierdzy. Także bieżąca polityka i wciąż silna obecność żołnierzy w systemie politycznym ChRL sprzyjają postrzeganiu wszystkiego w kategoriach konfliktu.
To wszystko – wnioskuje Scobell – wskazuje, że rządzący ChRL będą coraz bardziej skłonni do użycia siły lub chociażby groźby użycia siły w relacja międzynarodowych.
Dzisiaj, piętnaście lat później, możemy obserwować, jak przewidywania Scobella stają się rzeczywistością.