Donella H. Meadows: Myślenie systemowe. Wprowadzenie

Autorka: Donella H. Meadows
Tytuł: Myślenie systemowe. Wprowadzenie (Thinking in Systems: A Primer)
Wydawnictwo: Helion (2020)

Dzisiaj chciałbym zaproponować lekturę pozornie niezwiązaną z Chinami. Ogólna teoria systemów powstała w wyniku dążenia do integracji wiedzy z różnych dyscyplin naukowych i przekroczenia dzielących je barier interdyscyplinarnych. Kierunek ten stworzył nowy paradygmat w nauce, umożliwiający całościową analizę świata, postulując przy tym wykorzystanie wyników badań poszczególnych dziedzin wiedzy i traktowania obiektów badanych za pomocą nowego paradygmatu, jako systemów. Całość rzeczywistości jest traktowana jako hierarchicznie uporządkowana struktura, której elementy pozostają ze sobą w określonej interakcji, możliwej do zaistnienia dzięki założeniu istnienia strukturalnej budowy rzeczywistości.

Przyznaję, że zawsze mnie intrygowała próba użycia ogólnej teorii systemów i wywodzącego się z niej ujęcia systemowego do analizy zachowania się podmiotów systemu stosunków międzynarodowych, jak i zjawisk zachodzących w ramach samego systemu stosunków międzynarodowych. Czy można wykazać metodologiczne podstawy zastosowania teorii systemów w politologii, z naciskiem na naukę o stosunkach międzynarodowych, a następnie dokonać za pomocą ujęcia systemowego ogólnej analizy wybranego podmiotu systemu stosunków międzynarodowych w celu stworzenia zestawu zmiennych typowych dla elementu systemu stosunków międzynarodowych (jako kategorii), jak i charakterystycznych dla wybranego do badania podmiotu, na przykład ChRL?

Niezłe wyzwanie, ale też mogące dać doskonałe narzędzie analizy i przewidywania zachowania się poszczególnych podmiotów. Wynika to z faktu, że ujęcie systemowe i generalnie ogólna teoria systemów kładą nacisk na zdolność do praktycznego zastosowania nauki. Zwłaszcza w funkcji predykcyjnej.

Praca Meadows stanowi świetne wprowadzenie do ujęcia systemowego, ale też osoby obznajomione z ogólną teorią systemów znajdą tutaj ciekawe wątki, jak i porządne usystematyzowanie wykorzystania tej metody badawczej w różnych dziedzinach.