Li Bai: „Skarga żony kupca I”

長幹行 (其一)
妾髮初覆額， 折花門前劇；
郎騎竹馬來， 遶床弄青梅。
同居長干里， 兩小無嫌猜。
十四為君婦， 羞顏未嘗開；
低頭向暗壁， 千喚不一回，
十五始展眉， 願同塵與灰；
常存抱柱信， 豈上望夫臺？
十六君遠行， 瞿塘灩澦堆；
五月不可觸， 猿鳴天上哀。
門前遲行跡， 一一生綠苔；
苔深不能掃， 落葉秋風早。
八月蝴蝶來， 雙飛西園草。
感此傷妾心， 坐愁紅顏老。
早晚下三巴， 預將書報家；
相迎不道遠， 直至長風沙。

Skarga żony kupca I¹

Z grzywką krótko przyciętą na czole,²
zrywałam kwiaty pod bramą zawzięcie;
młody przybyłeś na bambusowym koniu,
rzucaliśmy się zielonymi śliwkami przy studni.

Razem zamieszkaliśmy w Changgan,
dwoje dzieci bez obaw przed światem.³

Czternaście lat miałam, gdy wzięliśmy ślub,
tak wstydliwa, że nie śmiałam się uśmiechać;
schowałam głowę za ciemnymi szańcami myśli,
tysiące razy wołana nie potrafiłam odpowiedzieć,

Piętnaście lat mając zaczęłam szczerze radować się życiem,
pragnęłam być razem z tobą, aż nasze prochy się zmieszają;
zawsze zdołaliśmy zachować zaufanie jak trzymając się filaru,⁴
jakże nie mogłam pokładać nadziei we wsparciu mojego męża?

Miałeś szesnaście, jak ruszyłeś w podróż daleką,⁵
przez bałwany na Qutang do Yu zrzucić towar;⁶
w piątym miesiącu wciąż nie mogłam cię dotknąć,
już nawet małpy pod niebem zdawały się płakać.

Pod bramą ostatnie ślady twoich stóp,
jeden po drugim zarosły zielonym mchem;
mech wrasta głęboko, nie daje się zamieść,
martwe liście jesienią wiatr wcześnie nanosi.

Ósmego miesiąca pojawiły się nagle motyle,
parami latają przy trawie w zachodnim ogrodzie.

Te emocje głęboko ranią moje serce,
zgryzota czyni młodą piękność starą.

Prędzej czy później opuścisz trzy Ba,⁷
wyślij, proszę, zawczasu list do domu.

Aby przywitać cię żadna droga długa,
nawet pojadę aż do Chengfengsha.⁸

—
¹ To jeden z najlepszych i bardziej znanych utworów Li Bai. Do antologii trafiła tylko pierwsza cześć, ale w przyszłym tygodniu zajmę się również drugą. Tytuł oryginału można przetłumaczyć na wiele sposobów. Ja idąc najbardziej dosłownie powiedziałbym: długiego konaru podróże. W tym, długi konar (changgan) to rzeczna barka, długa ale wąska, aby operować także na sztucznych kanałach. Changgan to też miejsce nad rzeką w Nankin, gdzie żyli ludzie pracujący na łodziach. Z Nankinu pochodzi również ludowa pieśń „Pieśń barki” (長干曲) poświęcona życiu ludzi na rzece. Skąd więc „skarga żony kupca (rzecznego)”? Ezra Pound przetłumaczył, czy też stworzył swoją impresję wiersza Li Bai w 1915 roku, która nadała temu utworowi określoną linię interpretacji na Zachodzie. Ze względu na wagę i znaczenie tego tłumaczenia, uznałem, że wykorzystam jego tytuł, aby było jasne dla każdego, że to ten sam utwór Li Bai, który wziął na warsztat Pound.
² Czyli była jeszcze dzieckiem.
³ Przy aranżowanych małżeństwach w dzieciństwie, przyszła żona czasami zamieszkiwała z rodziną przyszłego męża.
⁴ Odniesienie do tekstu Zuang Zhi 盜蹠篇, w którym pewien mężczyzna miał spotkać się z kobietą pod mostem. Ta nie przyszła, ale ten czekał i czekał, a kiedy woda przybrała nagle, zginał wciąż trzymając się filaru. [尾生與女子期於梁下，女子不來，水至不去，抱樑柱而死。] Tutaj symbol nierozerwalnej więzi kochanków / małżeństwa.
⁵ W tradycyjnej interpretacji mówi się o mężu, który wyruszył mając szesnaście lat, ale moim zdaniem punktem odniesienie całego utworu jest życie żony. [Autopoprawka: w drugiej części, żona mówi, że ma piętnaście lat, więc siłą rzeczy to odniesienie do wieku męża.]
⁶ Przełomy Qutang (瞿塘). Yu (澦) miasto w Sichuan.
⁷ Trzy miasta w Sichuan: 巴郡, 巴東 i 巴西.
⁸ Changfengsha (長風沙) miejsce nad Jangcy w dzisiejszym mieście Anqing w prowincji Anhui, ponad 1100 km od Nankinu.