Zakazane kalambury

Państwowa Administracja Prasy, Publikacji, Radia, Filmu i Telewizji (国家广播电影电视总局), znana głównie pod angielskim skrótem SAPPRFT (State Administration of Press Publication Radio Film and Television), która dostarczyła nam już nie raz wiele powodów do uśmiechów oraz sprowokowała nie jeden tekst na tym blogu, i tym razem nas nie zawiodła. Najnowsza regulacja SAPPRFT zabrania używania w publikacjach (włącznie z reklamami) kalamburów.

Kalambury są w chińskiej kulturze bardzo popularne, co wynika z faktu, że języki chińskie są najeżone homofonami. Wdzięcznym polem do tworzenia są zwłaszcza chengyu. Są powszechnie znane i możliwość podmiany jednego (lub więcej) znaku na inny, tak samo wymawiany lub podobnie wyglądający, daje duże pole do popisu.

Według gazety 北京晚报 (Wieczór Pekinu) SAPPRFT zakazała publikowania kalamburów powstałych przez podmianę znaków lub dodanie obcych słów. Przy okazji zabroniono używania wszelkich skrótów powszechnie używanych w chińskim Internecie.

Kalambury są jednak tak popularne, że znalazły się nie tylko w reklamach, ale też w partyjnych i rządowych hasłach. Na przykład slogan pod którym reklamuje się prowincja Shanxi 晋善晋美 („dobra Shanxi, piękna Shanxi„) powstał z podmienienia znaku 尽 (jin) na 晋 (jin) – używany jako skrót dla Shanxi w chengyu  尽善尽美.*

Inny przykład. Slogan reklamowy popularnego leku na kaszel 咳不容缓 („kaszel nie daje żadnego opóźnienia”) stworzono zamieniając znak 咳 (hai) „kaszel” z 刻 (ke) w chengyu 刻不容缓. W tym wypadku bazowano na wspólnym „kluczu” (部首).

Zakazane skróty z Internetu bazują na dłuższych zdaniach, które są często używane w życiu codziennym, a pochodzą z literatury lub popkultury. 累觉不爱 („zmęczony nie czuje miłości”) to skrót od 太累了感觉不会再爱, co oznacza „Tak zmęczony, że czuję, iż nie chcę już więcej kochać”.

Inny, ciekawy pomysł SAPPRFT to zakaz tworzenia w ogóle nowych chengyu (czyli tworzenia czteroznakowych sloganów lub powiedzonek) lub używania w niektórych programach idei podróży w czasie (SIC!).

Wszystko oczywiście wynika ze strachu, że słowotwórstwo służy szerzeniu wywrotowych idei i zawoalowanej krytyce władzy.

*Jutro i pojutrze tłumaczę chengyu z tego tekstu.