Autor: Peter Taylor
Tytuł: The Thirty-Six Stratagems. A Modern Interpeetation od a strategy classic (Trzydzieści sześć forteli. Współczesna interpretacja strategicznej klasyki)
Wydawnictwo: Infinite Ideas (2013)
Trzydzieści sześć forteli (三十六计) to tytuł eseju, w którym zawarto serię forteli możliwych do użycia w polityce, czy na wojnie. Nie znamy ani czasu powstania eseju, ani autora. Obecna wersja opiera się na wydaniu z 1941 roku w prowincji Shaanxi, które miało być przedrukiem o wiele starszego tekstu. Tytuł jest zapożyczeniem z Księgi Qi (齐书), kroniki Południowych Qi (479 – 502), gdzie jest mowa o takim eseju autorstwa Tan Daoji (檀道济 ? – 436), lecz prawdopodobnie znany dzisiaj esej to późniejsza ( XVII/XVIII wiek?) kompozycja, której dodano prestiżu odwołując się do starożytnego tekstu.
Pochodzenie zresztą nie ma znaczenia, ponieważ Trzydzieści sześć forteli to wciąż bardzo ciekawa rozprawa, w której poszczególne sztuczki strategiczne zostały podzielone te stosowane w sytuacji przewagi: „korzystne”, „oportunistyczne” i „ataku”; oraz te używane w przypadku bycia słabszą stroną konfliktu: „zamętu”, „podstępu” i „desperacji”. Co ciekawe Trzydzieści sześć forteli do dzisiaj stanowi element szkolenia kadr partyjnych i wojskowych w ChRL. Jest też używany w Korei i Japonii.
Peter Taylor opierając się na oryginalnym tekście próbuje dokonać ich reinterpretacji we współczesnym kontekście. Czy mu się to udało? Niech każdy oceni samemu.