Książka: Liu Cixin „The Three-Body Problem”

Pisałem kiedyś o chińskiej fantastyce w nie najpochlebniejszy sposób odnosząc się do specyficznego gatunku fantastyki militarnej, dzisiaj jednak mam okazję przedstawić przykład fantastyki naukowej z ChRL na światowym poziomie.

Liu Cixin (刘慈欣) nawiązuje do najlepszych tradycji fantastyki naukowej w stylu Isaaka Asimova w swojej książce „The Three-Body Problem” (三体), której angielskie tłumaczenie jest na rynku od zeszłego roku. To też chyba pierwsza chińska książka fantastyczna, która dostała nominację do nagrody Nebula (2014).

Nie chcę zdradzać treści. Napiszę jedynie, że akcja rozgrywa się po inwazji obcych na Ziemię i koncentruje się na różnych formach reakcji na atak z kosmosu. Przeszłość, i to ta realna, jest jednak wszechobecna na łamach powieści i sięga do czasów rewolucji kulturalnej, kiedy zaczyna się akcja. A wiadomość, którą miały wysłać rewolucyjne Chiny do obcych cywilizacji jest perełką samą w sobie, ale jej tutaj także nie zdradzę.

Sam tytuł „Three-body problem” (zagadnienie trzech ciał) nawiązuje zarówno do klasycznej astrofizyki, jak i fizyki kwantowej. W skrócie, który mogę ogarnąć, chodzi o niemożliwość dokładnego przewidzenia ruchu trzech (lub więcej) ciał w dłuższej perspektywie czasu. Powieść Liu to także historia nauki jako takiej i jej percepcji. 

Fantastyka naukowa nie jest specjalnie popularnym gatunkiem w ChRL, czy innych częściach chińskiego świata. Pewnie dlatego, że przyszłość – nawet fikcyjna – od zawsze była domeną władzy, która nigdy nie przewidywała żadnych zmian, a w fikcji zawsze widziała zawoalowaną krytykę. Zwłaszcza, jeżeli jest to dystopia, jak w tym wypadku. Zresztą, pisanie o innym świecie jest przecież zawsze do pewnego stopnia kontestacją rzeczywistości. A to zawsze grozi utratą głowy…

Jak mówi jeden z bohaterów książki, pekiński policjant: „wszystko wystarczająco dziwne musi być podejrzane”.

Polecam lekturę, nie tylko świetny przykład popularyzowania nauki, ale zaskakująca, nieprzewidywalna i „dziwna” powieść.