Tytuł: Chiny. Wielki skok w mgłę
Autor: Grésillon Gabriel
Wydawnictwo: Dialog 2016
Mgła, a właściwie smog, jest dla Grésillon metaforą skoku w nieznane, jakiego ChRL dokonała od śmierci Mao. Jest to metafora trafna o tyle, o ile, przywódcy ChRL nigdy nie potrafili określić celu do jakiego dążą. Mao przy całym swoim szaleństwie dysponował wizją, dla nas absurdalną, ale jednak wizją tego, co chce osiągnąć. Dzisiaj rządzący ChRL nie posiadają konkretnego celu. Owszem dużo się mówi o „zajęciu należytego miejsca na świecie”, ale co to znaczy? To taki sam slogan jak ze „wstawaniem z kolan”. Fajnie brzmi, ale co to w ogóle oznacza, a przede wszystkim, jaki to ma cel?
W brew wyobrażeniom kanapowych znawców Chin, przywódcy ChRL są w dużym stopniu reaktywni. Nie kierują smokiem (czy przysłowiowym tygrysem), ale jadąc na nim udają, że jedzie, tam gdzie chcą.
Grésillon spędził pięć lat w ChRL jako korespondent Echos à Bruxelles, co zaowocowało powyższą książką (wydaną w 2015 roku). Jako dziennikarza w reporterskiej formie rozprawia się wieloma mitami ChRL pokutującymi na Zachodzie.
Bardzo polecam takie trzeźwe spojrzenie.
Od wydawcy:
W końcu Chiny zrobiły swój Wielki Skok, choć w sposób, który raczej wzburzyłby Wielkiego Sternika. Dziś Państwo Środka to druga co do wielkości gospodarka na świecie, największy eksporter, „wschodząca” potęga, z bogacącą się klasą średnią i szczelnie zamkniętym systemem politycznym odziedziczonym po epoce komunizmu.
Te same Chiny grzęzną jednak w coraz głębszej mgle niepewności. Wzrost jest bezsporny, ale jakim kosztem? Swobodny dostęp do dóbr – zgoda, lecz za jaką cenę? Rozwój – nie ma wątpliwości, czy jednak aby na pewno pokojowy?
Wadliwy system finansowy, koncentracja władzy, zabójczy miejski smog, pułapka średniego dochodu, zanieczyszczenie wód i gleb, ograbiane i pacyfikowane mniejszości, drastyczne nierówności społeczne – cały obecny model Państwa Środka się chwieje. Dodajmy do tego agresywną politykę zagraniczną, próby kontroli mediów również poza granicami swego państwa, jawne kontestowanie wartości demokratycznych i praw jednostki.
Istnieje chińskie zagrożenie − twierdzi Gabriel Grésillon, wieloletni korespondent z Pekinu − i wszyscy musimy być tego świadomi.
Za Wielkim Murem: Chiny i Azja 