Tag: książka

Bez lektury

Zacząłem czytać „Śpiew syren” Farró, ale nie skończyłem – ponad 650 stron robi swoje. Opiszę wrażenia w przyszłym tygodniu.

Chris Patten: The Hong Kong Diaries

Nie wiemy niestety, czy Patten faktycznie opublikował wszystkie zapiski. Sam przyznaje, że musiał zataić dane wielu osób dla ich bezpieczeństwa w obecnej sytuacji w regionie. Niemniej, warto przeczytać, choćby dla fragmentów poświęconych kontaktom z aparatczykami z Pekinu.

David Shambaugh: Where Great Powers Meet: America and China in Southeast Asia

Mam mieszane uczucia na temat tej pracy. Niby wszystko jest, jak powinno być. Wszystko zgodnie z zasadami sztuki, więc co mi nie pasuje? Właściwie formalnie nie ma się do czego przyczepić, ale wciąż książka zostawiła we mnie niedosyt.

Bez lektury

Zasypany rzeczami związanymi z IV Plenum „Spółdzielni Rectum,” nie skończyłem żadnej lektury w tym tygodniu.

Tania Branigan: Red Memory: The Afterlives of China’s Cultural Revolution

Osobiście, największe wrażenie zrobił na mnie ostatni rozdział, poświęcony pracy psychoterapeutów walczących z traumą, przekazywaną z pokolenia na pokolenie.

Michael Oren: Six Days of War. June 1967 and the Making of the Modern Middle East

To kolejna pozycja, która potwierdza banalne, ale chyba niedostatecznie uświadomione stwierdzenie, że cechą charakterystyczną polityki międzynarodowej jest totalny chaos i częściej dochodzi do niezrozumienia intencji i celów adwersarzy, niż odwrotnie.

Joseph Torigian: The Party’s Interests Come First

Choć mam problem z interpretacją niektórych zdarzeń przez autora, to książka jest warta przeczytania, aby zobaczyć, jak kształtowała się osobowość i droga osoby uznanej powszechnie za wzorowego członka KPCh.

Bez lektury

Zasypany różnymi rzeczami, nie skończyłem żadnej lektury w tym tygodniu, a mam na warsztacie biografię Xi Zhongxun.

Dan Wang: Breakneck: China’s Quest to Engineer the Future

Główna teza Wang jest prosta: Chinami rządzą inżynierowie, a w USA prawnicy. Bardzo atrakcyjne stwierdzenie. Powiedziałbym, że doskonały „click-bite” w cyfrowej erze. Moim zdaniem jest jednak równie prawdziwy jak „koniec historii” Fukuyamy.

Katie Stallard: Dancing on Bones: History and Power in China, Russia and North Korea

Kiedy w Rosji i ChRL rządzące elity tworzą alternatywną, równoległą, własną historię, to w Korei Północnej mamy narrację „prostopadłą” do historii. Kiedy chińska czy rosyjska propaganda wypacza i reinterpretuje, to północnokoreańska po prostu zmyśla wszystko na nowo.

Bez lektury

Zasypany różnymi rzeczami, nie skonczyłem żadnej lektury w tym tygodniu.

Chris Horton: Ghost Nation: The Story of Taiwan and Its Struggle for Survival

Autor jest reporterem, więc książka którą napisał ma też reporterskie zacięcie i każdy kolejny rozdział wychodząc z konkretnego współczesnego wydarzenia, przedstawia różne aspekty tajwańskiej tożsamości, historii czy kultury.

Bez lektury

Zasypany różnymi rzeczami, nie skonczyłem żadnej lektury w tym tygodniu.

Jonathan Israel: The Enlightenment that Failed: Ideas, Revolution, and Democratic Defeat, 1748-1830

Podobno żyjemy w czasie trzeciej antyoświeceniowej fali. Są momenty, że nietrudno w to uwierzyć. To jednak nic nowego i za każdym razem posuwamy się mozolnie do przodu. Lecz rozum może czasami zawieść każdego. Zwłaszcza tych, co uważają się za oświeconych.

Richards Heuer: Psychology of Intelligence Analysis

Generalnie Heuer wyszedł od założenia, że ludzkie umysły są źle przystosowane do skutecznego radzenia sobie zarówno z niepewnością wrodzoną, jak i indukowaną, a wiedza na temat naszych wrodzonych uprzedzeń zazwyczaj nie jest zbyt pomocna dla analityka. Uznał jednak, że można do pewnego stopnia przezwyciężyć te problemy poprzez odpowiednie narzędzia i techniki.

Cheryl Lu-Lien Tan (red.): Singapore Noir

Zbiór czternastu nowel singapurskich autorów opisujących ciemną stronę tego miasta-państwa. Nie bez przyczyny skrótem dla Singapuru jest „grzech” (SIN).

Patrick McGee: Apple in China: The Capture of the World’s Greatest Company

Apple odegrało ważną rolę w rozwoju Chin jako potęgi technologicznej, ale z powodu uzależnienia od chińskiego łańcuch dostaw przez wiele lat nie będzie w stanie przenieść swojej działalności w inne miejsce.

James Barr: A Line in the Sand

Łatwo popaść w swoisty anty-europocentryzm i uznać, że nie wszystko co się dzieje ma swoje korzenia w Europie, ale bałagan na Bliskim Wschodzie należy do wyjątków, co James Barr skutecznie pokazuje.

Michael Breen: The New Koreans. The Business, History and People of South Korea

Przemawia do mnie jedna z tez autora, że przyśpieszona modernizacja – na tle innych państw Azji Wschodniej – bardziej pokiereszowała to społeczeństwo niż sąsiadów.

Josephine Quinn: How the World Made the West: A 4,000-Year History

Jeżeli ktoś potrzebuje, aby mu pokazać, że każdy czerpie od każdego, a ludzie mieszają się od zarania dziejów, czy rasa jest koncepcją kulturową, to jest książka dla niego. Problem w tym, że tacy ludzie książek nie czytają. Co najwyżej je palą.

Bez lektury

„Obyś żył w ciekawych czasach!” Zasypany trumpizmami, nie skończyłem lektury w tym tygodniu.

Robert O. Paxton: The Anatomy of Fascism

Przyszło nam żyć w czasach, kiedy pytanie „czym jest faszyzm?” przestało być przedmiotem z dziedziny historii doktryn politycznych. Równocześnie „faszyzm” jest wciąż nadużywaną inwektywą, podobnie jak „komunizm.”

Michael Sheridan: The Red Emperor: Xi Jinping and His New China

Nie jest łatwo piać o człowieku, którego oficjalny życiorys był wielokrotnie „czyszczony” przez partyjną propagandę, która też wprowadziła do nie go nowe wątki i narzuciła interpretację faktów.

Ben Buchanan: The Hacker and the State: Cyber Attacks and the New Normal of Geopolitics

Największym zaskoczeniem jednak była dla mnie historia pracownika NSA, który w domu używał komputera z Windows i rosyjskim programem antywirusowym. Serio…?!

John Bolton: The Room Where It Happened: A White House Memoir

W przeciwieństwie do wielu przeciwników Trumpa Bolton spędził z nim osobiście dużo czasu i był – jak do tej pory – najdłużej służącym u Trumpa doradcą ds. bezpieczeństwa narodowego.

Jeremy Popkin: A New World Begins: The History of the French Revolution

Dzisiaj zamiast szybkiej recenzji książki wylał mi się esej o rewolucji francuskiej i popularnych ostatnio analogiach Trumpistów do Jakobinów. Ciekawych intelektualnie, ale czy wiele w sumie wnoszących?

Eva Dou: House of Huawei: Inside the Secret World of China’s Most Powerful Company

Jeżeli ktoś liczy, że znajdzie w tej książce odpowiedź na trudne pytania dotyczące Huawei, to ich tutaj nie znajdzie.

Sarah Paine: The Wars for Asia, 1911–1949

Nie tylko praca Paine jest efektem drobiazgowych badań, ale też świetnie napisana, a przede wszystkim przemyślana. Autorka nie unika szczegółu, ale koncentruje uwage na procesie i długim trwaniu.

Bez lektury

Zasypany „pierdołami” i trumpizmami, i nie skończyłem lektury w tym tygodniu.

Kevin Rudd: On XI Jinping

Osobiście znajduję narrację i wewnętrzną logikę ideologii Xi Jinping, jak je przedstawia Rudd, za bardzo zbliżone do tego, co sam myślę. Niemniej, są dwa punkty, w których nie zgadzam się z byłym premierem.

Ron Chernow: Alexander Hamilton

O kalibrze Hamilton świadczy fakt, że chłopak urodzony i wychowany na karaibskiej wyspie Nevis, gdzie na każdego białego kolonistę przypadało czterech czarnych niewolników, a nawet jego skromnie żyjąca rodzina miała kilkoro, był od wczesnej dorosłości zawziętym abolicjonistą, wolnym od rasowych uprzedzeń swojej epoki.

Nguyễn Khắc Viện: Viet Nam: A Long History

Generalny obraz historii Wietnamu, jaki się wyłania z tej książki, to ponad dwa tysiące lat historii zmagań Wietnamczyków z chińskim imperializmem w różnych wydaniach, w czasie których były dwa, może i gwałtowne, i krwawe, ale krótkie okresy walki z Francuzami a potem Amerykanami.

Jason Brennan: Against Democracy

Osobiście jestem zwolennikiem funkcjonalnej definicji demokracji, jako systemu politycznego, w którym dochodzi do pokojowej rywalizacji pomiędzy i cyklicznej wymiany elit politycznych.

Donald Keene: Emperor of Japan: Meiji and his world, 1852–1912

Meiji wymyka się prostym schematom. Chociaż mamy do dyspozycji szczegółową kronikę jego panowania, opisującą jego życie w wielu detalach, czasami nie tylko dzień po dniu, ale też godzina po godzinie.

M. Klein, M. Pettis: Trade Wars Are Class Wars

Największym zaskoczeniem dla mnie były fragmenty poświęcone Niemcom. Nie zdawałem sobie sprawy ze skali negatywnych skutków dla Niemiec francuskich reparacji po wojnie francusko-pruskiej, a analiza już współczesnej niemieckiej gospodarki i jej wszystkich patologii jest błyskotliwa, brutalna i każdemu ją polecam.

Bob Woodward: War

Woodward nie pierwszy raz wystawia nie najlepsze świadectwo o amerykańskiej klasie politycznej – jest też kilka smaczków z Europy. A jednak jest fragment, który ustawia wszystko w innej perspektywie.

Xueguang Zhou: The Logic of Governance in China: An Organizational Approach

Zhou jest profesorem socjologi na Uniwersytecie Stanforda, ale równocześnie wizytującym profesorem na Uniwersytecie Pekińskim, Uniwersytecie Tsinghua czy Uniwersytecie Ludowym w Pekinie. Równocześnie jest więc outsiderem i insiderem reżimu.

Bez lektury

Zasypany „pierdołami” i nie skończyłem lektury w tym tygodniu.

Alfred L. Chan: Xi Jinping: Political Career, Governance, and Leadership, 1953-2018

Bezspornie to kopalnia wiedzy o życiu Xi, choć myślę, że niektóre wątki zwłaszcza z lat młodzieńczych mogłyby być poddane jeszcze bardziej krytycznej analizie. Niedosyt zostawiają także rozdziały od latach 1985-2007.

Bartosz Kowalski: Relacyjność w stosunkach Chin z Europą Środkowo-Wschodnią. Przypadek Czech

Czechy to zazwyczaj wdzięczny temat, także w kontekście relacji z Chinami. Sam Miloš Zeman, były prezydent Czech jest żywym memem i jego kontakty z Chińczykami są bezcennym źródłem anegdot.

Bez lektury

Pisałem komentarz i nie skończyłem lektury w tym tygodniu.

David Shambaugh: China and the World

Skusiło mnie nazwisko redaktora, Davida Shambaugh, ale cóż każdy ma słabsze okresy. Od biedy można poczytać, ale jeżeli kogoś interesują relacje ChRL ze światem, to są lepsze pozycje.

Andreas Fulda: Germany and China: How Entanglement Undermines Freedom, Prosperity and Security

Autor łączy ze sobą rygorystyczną logicznie, ale drętwą, szkołę niemiecką z brytyjską, która jest błyskotliwa i opiniotwórcza, choć czasami bywa na bakier z warsztatem naukowy. W efekcie mamy dobrze uargumentowaną i logiczną pracę, którą jednak czyta się dobrze.

A. Bachulska, M. Leonard, J.Oertel: The idea of China

Autorzy postawili przed sobą bardzo ambitne zadanie zbadania poglądów dużego grona chińskich intelektualistów na kilka wybranych tematów podzielonych na trzy generalne kategorie: władza, postęp i lud.

Kevin Rudd: The Avoidable War: The Dangers of a Catastrophic Conflict between the US and Xi Jinping’s China

Pomysłem Rudda na uniknięcie konfliktu globalnego jest zastosowanie ram rywalizacji chińsko-amerykańskiej podobnych do tych z czasów zimnej wojny. Sam przyznaje że to naiwne i w rozwinięciu w dużym stopniu de-konstruuje swój pomysł, ale jego ostatecznym argument brzmi, że nie ma lepszego pomysłu.

Dali L. Yang: Wuhan: How the COVID-19 Outbreak in China Spiraled Out of Control

To książka, którą powinni przeczytać ci, którym się ubzdurało lub dali sobie wmówić, jak dobrze funkcjonującą i merytokratyczną organizacją jest KPCh. Nie jest, co pokazała nie tylko pandemia COVID-19, ale też polityka „jednego dziecka w rodzinie.”

Steve Tsang, Olivia Cheung: The Political Thought of Xi Jinping

Autorzy dokonali benedyktyńskiej pracy przeczytania – w oryginale – praktycznie wszystkiego, co zostało opublikowane przez różne organy KPCh, a co może być uznane za element budowania protoideologii Xi Jinping.

Jonathan Clements: Rebel Island: The incredible history of Taiwan

Autor skupia się na czasach nowożytnych, co jest podyktowane zarówno stanem wiedzy, jak i zainteresowaniem większości czytelników.

Carl Minzner: End of an Era. How China’s Authoritarian Revival Is Undermining Its Rise

Minzner pochyla się nad procesem de-instytucjonalizacji rządów KPCh w ChRL i jego konsekwencjami dla rozwoju Chin.

Peter Martin: China’s Civilian Army. The Making of Wolf Warrior Diplomacy

Martin jest autorem chyba najlepszej charakterystyki chińskiego dyplomaty, jaką spotkałem: arogancki, ale kruchy, roszczeniowy ale bez pewności siebie (arrogant but brittle, entitled but insecure).

Dexter Roberts: The Myth of Chinese Capitalism

Bardzo ciekawa książka, napisana nie przez „jajogłowych” z katedry, którzy oglądają Chiny tylko przy okazji zorganizowanych i kontrolowanych przez KPCh wyjazdów studyjnych. Na każdej stronie tej książki widać, że Roberts zasmakował Chin w ich wszystkich smakach.

Andrew Roberts: Churchill: Walking with Destiny

Nie da się ukryć, że Roberts lubi, a właściwie podziwia swojego bohatera, więc rozumiem, że może wywoływać zastrzeżenia. Moim zdaniem jednak podchodzi do Churchilla obiektywnie. Przynajmniej na tyle, na ile to możliwe.

Odd A. Westad, Sophie Quinn-Judge: The Third Indochina War. Conflict between China, Vietnam and Cambodia, 1972–79

Dzisiaj trudno uwierzyć, że Czerwoni Khmerzy byli wspierani przez Chińczyków i Amerykanów w latach 70. jako przeciwnicy Wietnamu, uznawanego za rosyjskiego satelitę. Ostatecznie Hanoi utraciła wpływy w Kambodży i Laosie, a Pekin zdominował w latach 90. obydwa te państwa.

Robert Lighthizer: No Trade Is Free: Changing Course, Taking on China, and Helping America’s Workers

Nie ma znaczenia, czy się zgadzamy czy nie z Lighthizerem. Po prostu, jest on głosem części amerykańskiego establishmentu i trzeba się zapoznać z tym, co pisze.

Larry Diamond, James O. Ellis, Orville Schell: Silicon Triangle – The United States, Taiwan, China and Global Semiconductor Security

Długi, drętwo napisany, na interesujący temat, miejscami bardzo techniczny i szczegółowy, w innych wciągający, czasami trzeba przeczytać dwa razy jakiś fragment, aby zrozumieć, czyli wszystko, czym powinien charakteryzować się dobry raport.

Jérôme Doyon, Chloé Froissart: The Chinese Communist Party. A 100-Year Trajectory

Mimo rozmachu i przemyślanej struktury czy zaangażowania wielu specjalistów praca pozostawia niedosyt. Chciałbym kiedyś jeszcze przeczytać książkę o kompleksowej historii partii. Nie tylko kto kogo i jak „szczycił,” ale też jak ewoluowała ideologia i struktura wewnętrzna.

Rana Mitter: Forgotten Ally: China’s World War II, 1937–1945

II Wojna światowa w Azji, a zwłaszcza w Chinach przeorała istniejący porządek w stopniu tylko porównywalnym z tym co się wydarzyło w Europie Środkowo-Wschodniej.

Rapid Population Change in China, 1952-1982

To co się wydarza dzisiaj w każdej populacji jest konsekwencją wydarzeń, które miały miejsce dekady wcześniej. Nigdzie nie jest to lepiej widoczne jak w ChRL, gdzie dzisiejsza sytuacja demograficzna jest rezultatem decyzji i zajść, które miały miejsce od kampanii wielkiego skoku w 1958 roku do wprowadzenia polityki jednego dziecka na początku lat 80.

Madeleine O’Dea: The Phoenix Years: Art, Resistance, and the Making of Modern China

Niestety, kiedy ja przybyłem do Pekinu w 2001 roku, to już pozostały resztki, jakieś cienie, jak projekt „Dashanzhi” (798艺术区), wykastrowane, kontrolowane i uczesane przez reżim, aby stworzyć symulację awangardy, która kwitła w ChRL w latach 80.

Yasheng Huang: The Rise and Fall of the EAST

Huang stawia ciekawą tezę, że podstawowym zadaniem egzaminów cesarskich było przechwycenie, indoktrynacja i neutralizacja lokalnych elit przy równoczesnych osłabieniu dziedzicznej, lokalnej arystokracji.

Michael Sheridan: The Gate to China: A New History of the People’s Republic & Hong Kong

Jednym z zachodnich błędów w rozumowaniu jest to, że Komunistyczna Partia Chin oszukiwała swoich rozmówców, przekonując przywódców i biznesmenów, że jest czymś, czym nie jest. To nieprawda. Jeśli ta historia pokazuje cokolwiek, to to, że obcokrajowcy oszukiwali samych siebie.

James M. Smith, Paul J. Bolt (red.): China’s Strategic Arsenal: Worldview, Doctrine, and Systems

Praca ma największą wartość ze względu na dużą ilość faktografii w temacie chińskiego profilogramu broni masowego rażenia, zgromadzonej w jednym miejscu.

Paul Midler: What’s Wrong with China

Praxis, nie teoria, czyni tę książkę tak ciekawą. Dawno też osobiście tak się nie mogłem utożsamić z autorem. Sam robiłem podobne rzeczy i mam podobne doświadczenia. Podobnie jak Midlera Chiny fascynują mnie, jak może fascynować drapieżnik.

Richard McGregor: Xi Jinping: The Backlash

Do mnie najbardziej przemawia w tej pracy kontestacja, że „istnieje przewrotna korzyść dla Partii w reakcjach z zagranicy, ponieważ pasuje do dziesięcioleci propagandy państwowej, że obcokrajowcy chcą dopaść Chiny i powstrzymać ich wzrost (…).”

Peter Harmsen: Japan Runs Wild, 1942–1943 i Asian Armageddon, 1944–45

Jakby policzyć liczebność i potencjał armii cesarskiej użytej na tym teatrze działań, to by się okazało, że były one mniejsze od tego, czym dysponowali w końcu 1941 roku alianci.

Peter Harmsen: Storm Clouds over the Pacific, 1931-1941

To pierwsza część serii o II wojnie na Pacyfiku pod tytułem War in the Far East Series (Seria: Wojna na Dalekim Wschodzie). Opisuje lata 1931-1941 i zajmuje się ścieżką, jaka doprowadziła Japonię do ataku na Pearl Harbor.

William Dalrymple: The Anarchy: The Relentless Rise of the East India Company

Książka nie zawodzi i jest faktycznie warta dobrych recenzji. Zwłaszcza, że autor sięgnął po wiele indyjskich źródeł, które bardziej niuansują historię kompanii na miejscu, a osią narracji jest tytułowa anarchia, w której pogrążyło się imperium Mogołów.

Brian Inglis: The Opium War

Inglis skupia się na jednym z wymiarów konfliktu, a przez to umykają mu inne. Nie chodzi też o to, aby wybielać kogokolwiek, lecz zrzucenie wszystkiego na jedną stronę jest błędem. Również sprawdzenie przycyzn wojny do kwestii ekonomicznej: opium musiało płynąć bo Wielka Brytania kupowała herbatę, wiemy dzisiaj, że jest błędem.

Yasunari Kawabata: Meijin – mistrz go

Nie jest to pozycja dla każdego, ale każdy może ją przeczytać, nie tylko gracze Go.

Geoffrey Parker: The Cambridge History of Warfare

Redaktor i autorzy – moim zadaniem słusznie – wychodzą z założenia, że nowoczesna wojna jest wojną, jaką stworzył Zachód i efektywność tego podejścia spowodowało, że zostało ono zaadoptowane przez resztę świata.

John Keegan: Oblicze bitwy

Keegan stara się odpowiedzieć na pytanie dlaczego żołnierze walczą, jak widzą bitwę, kiedy nadchodzi moment załamania, co dzieli zwycięstwo od klęski itd.

Peter Mattis, Matthew Brazil: Chinese Communist Espionage. An Intelligence Primer

Świetna rzecz, aby mieć ją pod ręką, dla każdego kogo interesują historia i działania chińskiego wywiadu.

Jung Chang: Big Sister, Little Sister, Red Sister. Three Women at the Heart of Twentieth-Century China

Wykształcone w Stanach Zjednoczonych siostry znalazły się w centrum dwudziestowiecznej historii Chin.

George H. Kerr: Formosa Betrayed

Obowiązkowa lektura dla każdego zainteresowanego Tajwanem bardziej niż hobbistycznie.

James Soong: The Inside Story of Taiwan’s Quiet Revolution

Transformacja na Tajwanie nie tylko oznaczała przejście od dyktatury do demokracji, ale też odejście od fikcji rządu chińskiego do realiów rządu tajwańskiego.

R. H. P. Mason, J. G. Caiger: A History of Japan: Revised Edition

Jak do tej pory to najlepsza synteza historii Japonii, którą czytałem – w kolejce jest jeszcze kilka, więc może zmienię zdanie, ale poprzeczka jest zawieszona wysoko.

Wan-Yao Chou: A New Illustrated History of Taiwan

Autorka dobrze balansuje między koniecznością pokazania tej dalszej przeszłości i jak ona wpłynęła na ukształtowanie się tajwańskiej odmienności, a jednak tym, co było decydujące, czyli dwoma okresami modernizacji w XX w.

Kharis Templeman, Yun-han Chu, Larry Diamond: Dynamics of Democracy in Taiwan: the Ma Ying-jeou Years

Generalnie książka stara się być w miarę bezstronna, ale poprzez to robi wrażenie, że wybiela prezydenturę Ma Ying-jeou – a może to po prostu ja jestem do niego uprzedzony?

Jie cui, Zong-qi Cai: How to read Chinese poetry Workbook

Jak sami autorzy twierdzą jest to „wprowadzenie w klasyczny język chiński dla zaawansowanych, początkujących i uczących się na wyższych poziomach.” Ma ich nauczyć, „jak docenić chińską poezję w jej oryginalnej formie.”

Kerry Brown, Kalley Wu Tzu Hui:

Dlaczego kwestia tajwańska wymyka się prostym schematom i nic nie jest oczywiste, a pisanie o Tajwanie jest pełne pułapek i niełatwe?

Jeff Kingstone: Contemporary Japan: History, Politics, and Social Change since the 1980s

Wielokrotnie słyszałem opinię, że w jakimś sensie Japonia zatrzymała się na latach 80. ubiegłego wieku. Bez względu jednak, czy się podpisujemy czy nie pod tym twierdzeniem i co właściwie każdy pod nim rozumie, to lata 80. są chyba świetnym punktem wyjścia dla zrozumienia współczesnej Japonii.

Louisa Lim: The People’s Republic of Amnesia: Tiananmen Revisited

Zbiorowości, podobnie jak jednostki, potrafią wypierać niewygodne wspomnienia. Jednak traumatyczne przeżycie nie znika i wciąż czyha gdzieś w zakamarkach gotowe powrócić z impetem.

Ming-sho Ho: Working Class Formation in Taiwan

Ho wprowadza do swojej pracy elementy badań postkolonialnych, co wydaje mi się bardzo sensowne w odniesieniu do Tajwanu, gdzie tak naprawdę mamy do czynienia z trzema procesami: kształtowaniem się odrębnej tożsamości, zrucaniem kolonialnej mentalności i struktur oraz gwałtownej modernizacji społeczno-ekonomicznej.

Brandon J. Weichert: Biohacked: China’s Race to Control Life

Biotechnologie są od lat gorącym tematem, ale też realnym polem rywalizacji wielkich i mniejszych państw. Podobnie jak w innych dziedzinach jest tutaj także obecna ChRL.

Dean Karalekas: Civil-Military Relations in Taiwan: Identity and Transformation

Tajwan, stający w obliczu potencjalnej agresji z Chin, ma duży problem w budowaniu więzi między społeczeństwem a armią. Wynika przede wszystkim z uwarunkowań historycznych i faktu, że wojsko nie rozliczyło się ze wsparcia dla dyktatury Kuomintangu.

Shou-hsin Teng: Far East 3000 Chinese Character Dictionary

Przy okazji przejrzałem wiele materiałów i książek do nauki mandaryńskiego i muszę stwierdzić, że Tajwan wyprzedza w tej dziedzinie kontynent o lata świetlne. Widać, że jest jakaś metodologia nauczania mandaryńskiego jako języka obcego – tej na kontynencie nie stwierdziłem osobiście.

Sabella O. Abidde: China and Taiwan in Africa: The Struggle for Diplomatic Recognition and Hegemony

Jak Pekinowi udało mu się doprowadzić do dzisiejszego stanu rzeczy, w którym z całej Afryki tylko Eswatini uznaje dyplomatycznie Tajwan – Republikę Chińską?

Toby Wilkinson: The Rise and Fall of Ancient Egypt

Utrwalony w powszechnej świadomości statyczny obraz kultury starożytnego Egiptu jest fałszywy. W rzeczywistości na przestrzeni jej trwania doszło do kilu dużych przewartościowań. W efekcie Egipt faraonów to ciekawy przedmiot badań nad procesami długiego trwania.

Mike Chinoy: Assignment China. An Oral History of American Journalists in the People’s Republic

W dzisiejszych czasach, kiedy relacje Pekinu z Waszyngtonem pogarszają się praktycznie z dnia na dzień Mike Chinoy napisał fascynującą książkę o tym, jak zmieniał się sposób działania i postrzegania Chin przez amerykańskich dziennikarzy.

Gregory B. Poling: On Dangerous Ground. America’s Century in the South China Sea

Morze Południowochińskie nie jest miejscem zapalnym od wczoraj. Jak pokazuje w swojej świetnej książce Gregory Poling źródła sporów terytorialnych można tutaj odnaleźć w XIX wieku – jeżeli nie wcześniej.

Stefan Aust, Adrian Geiges: Xi Jinping. Najpotężniejszy człowiek świata i jego imperium

Wielu czytelników znajdzie tutaj kilka informacji z życia osobistego Xi jInping, chociaż jak dla mnie jest ich zbyt mało, żeby mówić, iż mamy do czynienia z biografią. To raczej rozbudowany reportaż o Xi Jinping i Chinach pod jego rządami, ale osobista agenda Xi Jinping jest tutaj jednak dobrze przybliżona.

NIDS: East Asian Strategic Review 2022

Japońscy analitycy postrzegają kwestię bezpieczeństwa w Azji Wschodniej bardzo szeroko, dlatego można znaleźć w raporcie nie tylko omówienie zaangażowania poszczególnych państw w Afganistanie, ale też interakcji izraelsko-arabskich.

Fang Lizhi: The most wanted man in China: my journey from scientist to enemy of the state

Po stłumieniu protestów w czerwcu 1989 r. Fang i jego żona szukali schronienia w ambasadzie USA, gdzie ukrywali się przez ponad rok, zanim pozwolono im opuścić kraj. W tym czasie Fang napisał autobiografię, która została opublikowana dopiero pośmiertnie w 2016 roku.

John Man: Barbarians at the Wall: The First Nomadic Empire and the Making of China

Istniej głęboki związek między naporem Xiongnu a formowaniem się państwa chińskiego, kształtowaniem się chińskiej kultury politycznej czy chińskiej psyche.

Weigui Fang: Modern Notions of Civilization and Culture in China

Pojęcia wenhua (kultura) i wenming (cywilizacja) szeroko przyjęte przez Chińczyków dzisiaj różnią się dosyć drastycznie od tych stosowanych w starożytnych Chinach. Zmiana nastąpiła w drugiej połowie XIX wieku, w wyniku czego że współcześni Chińczycy używają tych dwóch pojęć w zupełnie inny sposób od swoich przodków.

Gao Hua: How the Red Sun Rose

Po wyłonieniu nowego Stałego Komitetu Biura Politycznego KPCh po XX Zjeździe Xi Jinping zabrał nowe gremium w „pielgrzymkę” do Yan’an, gdzie przywłoł ducha VIII Zjazdu KPCh z 1945 roku. Miało to wysoce symboliczny wymiar. Xi Jinping pokazał, gdzie zabiera partię i Chiny w swojej trzeciej kadencji.

Barbara W. Tuchman: Stilwell and the American Experience in China, 1911-45

Stilwell był utalentowanym lingwistą, ale słabym politykiem i jeszcze gorszym wojskowym – zrozumiem argumentację twierdzącą, że był jednak gorszym politykiem niż wojskowym. Chociaż spędził w Chinach tyle lat i opanował język w piśmie i mowie na poziomie, którego mogę szczerze pozazdrościć, to chyba niewiele zrozumiał z otaczającej go rzeczywistości.

Julian Gewirtz: Never Turn Back: China and the Forbidden History of the 1980s

Gewirtz jest kolejnym autorem, który wziął na siebie trudne, choć tak potrzebne, zadanie odmitologizowania postaci Deng Xiaopinga. Swoją drogą, czekam na pracę, która by się zajęła nie tyle samym Deng Xiaopingiem, ale bardziej fenomenem zachodnich „Dengistów,” którzy do tej pory oddają hołd produktowi propagandy ChRL i własnych złudzeń.

David Shambaugh: China’s Leaders: From Mao to Now

Autor, jak sam pisze, „bada osobowość, socjalizację, psychologię i doświadczenia zawodowe” kolejnych przywódców ChRL. Tworzy w trakcie typy przypisane kolejnym rządzącym: Mao był populistycznym tyranem, Deng pragmatycznym leninistą, Jiang biurokratycznym politykiem, Hu technokratycznym aparatczykiem, a Xi nowoczesnym cesarzem.