Strategia Indo-pacyficzna UE

Komisja Europejska i Parlament Europejski przygotowali komunikat, który zarysowuje strategię Unii Europejskiej względem regionu Indo-Pacyfiku. Wiele wątków jest w niej poświęconych Chinom, ale to temat na osobną analizę. Dzisiaj chciałbym się skoncentrować na najważniejszych kwestiach w nowej strategii.

• Handel. W najbliższym czasie UE ma zamiar sfinalizować umowy o wolnym handlu z Australią i Nową Zelandią. Niestety za sprawą Francji umowa z Australią może się opóźnić. Moim zdaniem jednak AUKUS to dla Paryża to tylko wymówka, ponieważ prawdziwą kością niezgodny zarówno z Canberrą jaki z Auckland jest rolnictwo. Wraca także kwestia zarówno Umowy o inwestycjach z Tajwanem, jak i CAI. Moim zdaniem negocjowanie umowy z Tajwanem ma ułatwić przepchnięcie CAI przez Parlament Europejski.
• Bezpieczeństwo. EU chce rozwijać relacje w sferze bezpieczeństwa szlaków żeglugowych z Australią, Nową Zelandią, Indonezją i Japonią. W oczywisty sposób zagrożenie tutaj płynie z ChRL. Jednak kwestia AUKUS, jak i podróż Bayernu na Daleki Wschód¹ pokazują, że UE jako całość lub poszczególne państwa nie mają niczego do zaproponowania państwom regionu. Nie wiem, czy wysłanie do unijnych placówek dyplomatycznych doradców wojskowych jest właśnie tą oczekiwaną zmianą przez regionalnych partnerów. Położenie nacisku na UNCLOS jest dobrym rozwiązaniem, ale brak FONOPs lub innych działań mających wyegzekwować na przykład przestrzeganie konwencji w kwestiach przeławiania, zanieczyszczenia czy dostępu do surowców może okazać się kompromitujące
• Infrastruktura. Unia chciałaby współpracować z Japonią, Indiami i Australią w rozwoju infrastruktury żeglugowej i lotnictwa cywilnego oraz wspólnie wesprzeć banki rozwojowe w regionie dla poprawy infrastruktury w państwach trzecich w ramach nowej unijnej strategii rozwoju infrastruktury w skali globalnej „Global Gateway” (to odpowiedź na chińską inicjatywę Pasa i Szlaku). Bruksela chce też rozpocząć negocjacje z Japonią, Koreą Południową oraz Singapurem na temat pogłębienia współpracy w kwestii przepływu informacji, innowacyjności w sektorze przechowywania i przetwarzania danych oraz zwiększyć możliwości handlu cyfrowego (digital trade). UE chciałaby także współpracować bliżej z Indiami i skorzystać na bumie technologicznym w tym kraju, zwłaszcza w sferze sztucznej inteligencji i 5G.
• Klimat i zdrowie. UE chce pomóc regionowi w przejściu na zieloną energię i tutaj będzie bezpośrednio konkurować z ChRL. Również w kwestiach ochrony zdrowia idzie na zwarcie z Pekinem. Nie tylko chce dostarczać szczepionki przeciw COVID-19, ale chce rozwinąć nowe łańcuchy dostaw leków, półproduktów preparatów leczniczych oraz sprzętu medycznego, niezależne od ChRL.

UE stoi przed strategicznym wyborem: czy zaryzykuje i weźmie udział w działaniach wymierzonych w powstrzymanie ekspansji ChRL, czy zadziała zachowawczo. W pierwszym wypadku, ucierpią jej interesy w Chinach, ale weźmie też udział w korzyściach z bliskich relacji z innymi państwami regionu. W drugim, uchroni swoje interesy w Chinach, ale będą one na łasce Pekinu, ale narazi się na konflikt nie tylko ze Stanami Zjednoczonymi, ale też państwami regionu, czego przedsmak daje AUKUS. A jak wskazuje sama strategia, bez współpracy i dobrej woli państw region UE nic wskóra. Trzeciej opcji nie ma, a cenę za konflikt Stanów Zjednoczonych i ich regionalnych sojuszników z ChRL UE zapłaci tak czy owak.

—
¹ Niemiecka fregata Bayern wyruszyła w sześciomiesięczny rejs na Daleki Wschód. Jednak okręt popłynie do Japonii z Australii przechodząc przez Morze Filipińskie, a w drodze powrotnej nie przejdzie przez Cieśninę Tajwańską, tylko opłynie wyspę Tajwan od wschodu i przez Cieśninę Luzon przejdzie przez Morze Południowochińskie głównym szlakiem żeglugowym. W efekcie nie wykona żadnych operacji egzekwowania wolności żeglugi. Takie działanie pokazuje, że Niemcy nie są gotowe nawet odrobinę narazić się Pekinowi, który i tak odmówił przyjęcia Bayernu w Szanghaju.