Pierwsza Reguła

Kiedy ktoś pojedzie do świątyni Obaku koło Kioto to może zobaczyć wyryte nad bramą słowa „Pierwsza Reguła”. Znaki są wyjątkowo duże i ci, którzy zajmują […]

不择手段

Bùzéshǒuduàn dosłownie: nie przebierać w metodach znaczenie: być zdolnym posunąć się do wszystkiego; używać wszelkich metod

Sypiając za dnia

Wyjeżdżam i znów nie będę mógł przygotować wpisów. Wracam jednak tym razem już w czwartek. W międzyczasie, jak zwykle koany. Mistrz Soyen Shaku odszedł z […]

趋炎附势

Qūyánfùshì dosłownie: ganiać aby być blisko tych u władzy znaczenie: przypochlebiać się rządzącym

心乱如麻

Xīn luàn rú má dosłownie: umysł poplątany jak juta* znaczenie: skonfundowany; niezrównoważony; z mętlikiem w głowie  * dosłownie: konopie

ALW planuje okupację… Internetu

Dziennik ALW (解放军报) we wstępniaku nawołuje do „okupacji” Internetu. Internet – według tuby propagandowej ALW – stał się głównym polem bitwy ideologicznej, a zadaniem armii […]

因噎废食

Yīnyēfèishí dosłownie: przestać jeść w obawie zadławienia się znaczenie: unikać tego, co konieczne, w obawie mało prawdopodobnych kłopotów lub niewielkiego ryzyka 

Amerykanie rzucają wyzwanie ALW na Morzu Południowochińskim

Pentagon rozpoczął ostrożną (?), ale bardzo upublicznioną kampanie lotów i patroli morskich przez regiony Morza Południowochińskiego, do których rości sobie prawa ChRL. W regionie ALW […]

有板有眼

Yǒubǎnyǒuyǎn dosłownie: mający rytm, mający kluczowe znaczenie* znaczenie: metodyczny; uporządkowany (o wypowiedzi lub działaniu); dopasowany (do potrzeb)  * „Kluczowe znaczenie” to inny sens znaku 眼 (oko).

Wikipedia zablokowana w ChRL

Wikipedia jest całkowicie blokowana w ChRL od 19 maja. Normalnie, a raczej „normalnie” blokowano „tylko” artykuły poświęcone „wrażliwym” tematom, jak masakra na Tiananmen, ale większość […]

有求必应

Yǒuqiúbìyìng dosłownie: odpowiedzieć na każdą prośbę  znaczenie: spełnić każdą prośbę; przystać na każde życzenie 

Pełzająca cenzura w Hong Kongu

W Guardianie Ilaria Maria Sala opisuje mechanizm pełzającej cenzury w księgarniach i generalnie na rynku wydawniczym w Hong Kongu. Wszystko odbywa się nieoficjalnie, po cichu, […]

知人善任

Zhīrén shàn rèn dosłownie: znać ludzi i być zdolnym wykonać zadanie  znaczenie: umieć wykorzystać ludzi (podwładnych) zgodnie z ich umiejętnościami  

Pekin jest znowu największym pożyczkodawcą Waszyngtonu

Japonia krótko cieszyła się tytułem największego pożyczkodawcy Stanów Zjednoczonych. Był to jakiś miesiąc. Dane opublikowane w piątek w Waszyngtonie przez Departament Skarbu pokazały, że ChRL […]

自我陶醉

Zìwǒ táozuì dosłownie: odurzony samym sobą  znaczenie: narcystyczna osobowość; super egocentryk 

Li Keqiang w Brazylii

Premier ChRL Li Keqiang rozpoczął dzisiaj oficjalną, trzydniową wizytę w Brazylii. Brazylia to pierwszy przystanek w całym turze po Ameryce Łacińskiej, w czasie którego mają […]

运筹帷幄

Yùnchóuwéiwò dosłownie: planować operację za [zamkniętymi] połami namiotu [dowództwa] znaczenie: stworzyć strategię 

Tajwan wprowadza surowe kontrole japońskiej żywności

W piątek Tajwan wprowadził surowe procedury kontroli żywności importowanej z Japonii. Wszystko w obawie, że może ona pochodzić z regionów skażonych substancjami radioaktywnymi po katastrofie […]

有头无尾

Yǒutóuwúwěi dosłownie: ma głowę, ale nie ogon  znaczenie: ginąć, ulegać dezintegracji na końcu; zanikać 

ChRL sprzeda Jordanii uzbrojone drony

Według doniesień Duncana Huntera, republikańskiego kongresmena z Kalifornii ChRL zaoferowała sprzedaż uzbrojonych dronów Jordanii. W tle majaczy odmowa – ponoć decyzja jeszcze nie zapadła – Stanów […]

辗转反侧

Niǎnzhuǎnfǎncè dosłownie: przewracać i obracać się na drugą stronę  znaczenie: wiercić się w łóżku i cierpieć na bezsenność wywołana zmartwieniami 

Jedna mapa warta tysiąc słów

Na podstawie danych Pentagonu oraz publikacji Reutersa, CNN i The New York Timesa Business Insider opublikował ciekawą mapę, która pozwala się szybko zorientować, o co […]

矫揉造作

Jiǎoróuzàozuò dosłownie: wyprostować ugięte w fałszywy sposób  znaczenie: sztuczne; pretensjonalne; nienaturalne 

Modi w ChRL. Dlaczego to niewiele zmieni?

Dzisiaj od Xi’an premier Indii Narendra Modi rozpoczął oficjalną, trzydniową wizytę w ChRL. Pekin nadał wizycie wyjątkową pompę, ale niewiele to zmieni we wzajemnych stosunkach. […]

风尘知己*

Fēngchén zhījǐ dosłownie: „czas ołowiu”, zaufany przyjaciel  znaczenie: zaufany przyjaciel na ciężkie czasy** *Sprawdź też: 沦落风尘 i 风尘仆仆. **To dosyć swobodna interpretacja. W rzeczywistości wyrażenie pochodzi […]

Manewry rosyjsko-chińskie na Morzu… Śródziemnym

W poniedziałek do Noworosyjska nad Morzem Czarnym weszły trzy okręty Marynarki ALW (dwie fregaty rakietowe i okręt zaopatrzeniowy). Wszystko w ramach mających trwać tydzień wspólnych manewrów, […]

沦落风尘*

Lúnluò fēngchén dosłownie: być zredukowaną do bycia kurwą** znaczenie: prostytucja wymuszona ciężką sytuacją życiową  *Sprawdź też: 风尘知己 i 风尘仆仆. ** 风尘 (dosłownie: wiatr i pył) ma […]

RMB i złoto

ChRL postanowiła powołać własną instytucję, która będzie ustalać cenę złota w RMB. Oczywiście, w praktyce będzie to raczej oznaczało ustalanie kursu RMB w stosunku do […]

风尘仆仆*

Fēngchén pú pū dosłownie: zmęczenie podróżą, znoszony w podróży** znaczenie: mieć doświadczenie trudności długiej podróży; nosić piętno długiej podróży  * 仆 oznacza sługę, ale podwojony coś […]

ChRL podnosi akcyzę na papierosy

W piątek ministerstwo finansów w Pekinie ogłosiło zmianę akcyzy na papierosy z pięciu do jedenastu procent. Podwyżka weszła w życie już wczoraj. Według oficjeli jest to […]

惟妙惟肖

Wéimiàowéixiào dosłownie: wyłącznie wspaniałe wyłączne podobieństwo znaczenie: niesamowite podobieństwo do pierwowzoru; „Jak żywy!”; realistyczny

Pakt cybernetyczny ChRL-Rosja

W czasie wizyty Xi Jinping w Moskwie z okazji wiadomej rocznicy podpisano szereg porozumień i umów, o których doniosły nawet w polskie media. W ogólnym […]

天衣无缝

Tiānyīwúfèng dosłownie: niebiańskie odzienie bez szwów  znaczenie: bez skazy 

Władze nakazują sprzedaż alkoholu i papierosów w Turkiestanie Wschodnim

Pisałem już, że w Turkiestanie Wschodnim większość rdzennej, muzułmańskiej populacji znalazła się w pułapce między ekstremistami i władzami. Miedzy jednym zestawem nakazów i zakazów, a drugim. […]

受宠若惊

Shòuchǒngruòjīng dosłownie: być szczerze zaskoczonym otrzymanymi względami  znaczenie: czuć się przytłoczonym otrzymanymi pochlebstwami; być szczerze zaskoczonym nadskakiwaniem innych 

Roboty zastąpią tanią siłę roboczą?

Zgodnie z przewidywaniami Międzynarodowej Federacji Robotyki (International Federation of Robotics – IFRN) w 2017 roku w ChRL będzie działać więcej robotów przemysłowych niż w jakimkolwiek […]

轻举妄动

Qīngjǔwàngdòng dosłownie: łatwość w podejmowaniu działania, śpieszyć się z akcją znaczenie: działać nierozważnie i brawurowo

Wywiad US Navy o przygotowaniach Marynarki ALW do wojny

Ukazał się nowa analiza Wywiadu Marynarki Wojennej Stanów Zjednoczonych (US Office of Naval Intelligence) na temat celów taktycznych i strategicznych rozbudowy Marynarki Wojennej ALW. Według […]

黔驴技穷

Qiánlǘjìqióng dosłownie: osioł z Guizhou* wyczerpał już wszystkie swoje sztuczki  znaczenie: wyczerpać wszystkie możliwości; nie mieć już możliwości na jakikolwiek ruch; nie być już zdolnym uczynić […]

Książka: Za Chiny ludowe

Za Chiny Ludowe Autor: Katarzyna Pawlak PWN , Maj 2013 ISBN: 978-83-7705-322-5   Muszę przyznać, że nie jestem fanem książek podróżniczych. Ich specyfiką jest bardzo subiektywny punkt […]

紧锣密鼓

Jǐnluómìgǔ dosłownie: wściekle bić w gongi i bębny  znaczenie: intensywna i agresywna kampania reklamowa lub propagandowa 

„Foreign Affairs” o ChRL

Najnowsze (maj/czerwiec) wydanie Foreign Affairs koncentruje się w dużej mierze na ChRL. Szereg autorów porusza problemy polityki, ekonomi, demografii, narodowej identyfikacji, korupcji oraz napięć rasowych […]

反唇相稽

Fǎnchúnxiāngjī dosłownie: sprzeciwić się argumentem przeciągłego zdania* znaczenie: odpowiadać w sarkastyczny sposób; odgryźć się  * Może nie jest to najdokładniejsze tłumaczenie, ale moim zdaniem najlepiej ilustruje, […]

Wrażliwe słowa: Wang Jianlin

W zeszłym tygodniu The New York Times opublikował rezultaty śledztwa dziennikarskiego dotyczącego Wang Jianlin (王健林), najbogatszego człowieka w Azji i członków klanów rządzących ChRL. Smaku […]

借题发挥

Jiètífāhuī dosłownie: pożyczyć temat [aby] wywrzeć nacisk znaczenie: wykorzystać przedmiot dyskusji aby przemycić swoje idee, pomysły; mieć ukryty motyw

Spotkanie szefów dwóch partii

Eric Chu (właściwie: Chu Li-luan 朱立倫) przywódce Partii Narodowej (GMD), rządzącej na Tajwanie, rozpoczął wizytę w ChRL, a jutro ma się spotkać z Xi Jinping. […]

固步自封

Gùbùzìfēng dosłownie: ustalony krok, ograniczać samego siebie  znaczenie: 1) trzymać się starych i utartych schematów lub praktyk; być zadowolonym ze status quo i nie szukać poprawy […]

System oceny społecznej

Holenderska gazeta de Volkskrant pisze o planach władz ChRL wprowadzenia „systemu oceny społecznej”. Doniesienia agencyjne o systemie są trochę sprzeczne, piszę więc o całym przedsięwzięciu z pewnym […]

唱独角戏

Chàngdújiǎoxì dosłownie: samemu odegrać całą sztukę  znaczenie: zrobić coś samemu; osiągnąć coś samodzielnie; zawdzięczać wszystko tylko sobie 

Autyzm Pekinu

„Autyzm wielkiego państwa” (Great state autism) to termin zaproponowany przez Edwarda Luttweka na opisanie niezdolności ChRL do zrozumienia negatywnego efektu na jej skuteczność międzynarodową apodyktycznego […]

磨拳搽掌

Mó quán chá zhǎng dosłownie: pocierać pięść, przecierać dłoń  znaczenie: chętny do działania; przebierać nogami aby coś zrobić 

Rozwój naukowy w ChRL zagrożony przez cenzurę i wydumane dane

Zheng Wan z Szanghajskiego Uniwersytetu Morskiego (上海海事大学) ostrzega na łamach Nature, że ograniczenia w dostępie do danych i publikacji zagrażają rozwojowi naukowemu w ChRL. Utrudnienia mają swoje […]

投机取巧

Tóujīqǔqiǎo dosłownie: skorzystać z okazji i wykorzystać sztuczki (dla zdobycia korzyści) znaczenie: szukać osobistych korzyści za pomocą nieczystych zagrań

„Helikopterowiec” Izumo

W końcu marca na służbę wszedł japoński helikopterowiec Izumo, co jest odpowiedzią na zachęty Waszyngtonu, aby Tokio zaczęło odgrywać bardziej „asertywną” rolę w systemie bezpieczeństwa […]

老态龙钟

Lǎotàilóngzhōng dosłownie: niedołężność starego wieku  znaczenie: stary i słaby; starcze otępienie 

Kreskówka o małym Mao

Jest taki stary kawał, który krąży w tylu wersjach, ile było „demolodów”. Z oczywistych powodów mój ulubiony wariant to ten z „chińską charakterystyką”. W ChRL […]

斩钉截铁

Zhǎndīngjiétiě dosłownie: odrąbywać paznokcie, przecinać się przez stal  znaczenie: stanowczy; kategoryczny; niezachwiany

Nepal odrzuca pomoc Tajwanu

Nepal odrzucił ofertę Tajwanu, który zaoferował wysłanie ratowników, którzy mieli wziąć udział w akcji poszukiwania ofiar sobotniego trzęsienia ziemi. Wiceminister spraw zagranicznych Andrew Kao (高振群) oświadczył, że […]

夜长梦多

Yèchángmèngduō dosłownie: długa noc, wiele snów  znaczenie: długie opóźnienie czy zwlekanie wywołuje wiele problemów 

Nowa historia Qing

Pod pojęciem tzw. nowej historii Qing, kryje się nowe spojrzenie na panowanie mandżurskie w Chinach (1644-1911). Tradycyjna narracja opierała się na analizie źródeł napisanych w […]

温故知新

Wēngùzhīxīn dosłownie: przejrzeć stare, zrozumieć nowe  znaczenie: 1) powtórzyć, co się przestudiowało, aby zdobyć nowe zrozumienie; 2) przyjrzeć się przeszłości z perspektywy czasu, aby zrozumieć teraźniejszość 

Striptizerki na pogrzebach mają się odziać

Pogrzeb to poważny biznes chyba w każdej kulturze. Może nie jest tak ważny dla samego bohatera, ale bywa istotnym wyzwaniem dla rodziny. Trzeba przecież się pokazać. W […]

童心未泯

Tóngxīn wèi mǐn dosłownie: zachować dziecięcą niewinność  znaczenie: zachować w sobie dziecko 

Uczyć się być cicho

Od jutra powinienem wrócić do codziennych wpisów. Adepci szkoły Tendai studiowali Zen jeszcze zanim stało się to powszechne w Japonii. Czterech z nich było bliskimi […]

Posłuszeństwo

Na wykłady mistrza Bankei przychodzili nie tylko adepci Zen, ale też osoby wszystkich klas i sekt. Nigdy nie cytował sutr, ani nie pozwalał sobie na akademickie […]

守株待兔

Shǒuzhūdàitù dosłownie: stać przy pniu w nadziei, [że pojawi się] zając [w miejscu, gdzie złapano wcześniej innego]  znaczenie: głupia i prostacka taktyka; siedzieć z założonymi […]

Nie ma wody, nie ma księżyca

Kiedy mniszka Chiyono studiowała Zen u Bukko z Engaku nie mogła osiągnąć owoców medytacji przez długi czas. W końcu pewnej księżycowej nocy, kiedy niosła wodę w […]

人声鼎沸

Rén shēng dǐngfèi dosłownie: ludzkie głosy, (jak) gotujący się (garnek na) trójnogu  znaczenie: gwar; wrzawa 

Kamienny umysł

Hogen, chiński nauczyciel Zen, żył samotnie w małej świątyni na zapadłej wsi. Pewnego dnia czterech pielgrzymujących mnichów zapytało go, czy mogą się zatrzymać i rozpalić […]

千辛万苦

Qiān xīn wàn kǔ dosłownie: tysiąc cierpień, dziesięć tysięcy goryczy  znaczenie: wszelkie możliwe przeszkody; życiowe trudności 

Zen w życiu żebraka

Tosui był w swoich czasach dobrze znanym nauczycielem Zen. Żył i nauczał w wielu świątyniach, w niejednej prowincji. Ostatnia świątynia, którą odwiedził zgromadziła tak wielu […]

平步青云

Píngbùqīngyún dosłownie: wzrosnąć od ziemi do chmur  znaczenie: dokonać szybkiego awansu społecznego 

Cicha świątynia

Shoichi był jednookim nauczycielem Zen iskrzącym oświeceniem. Nauczał w świątyni Tofuku. Dzień i noc świątynia była pogrążona w ciszy. Nie było nawet jednego dźwięku. Nawet […]

蹑手蹑脚

Nièshǒunièjiǎo dosłownie: kroczyć na rękach, kroczyć na nogach  znaczenie: chodzić na palcach; starać się nie robić hałasu; skradać się; podchodzić zwierzynę 

Prawdziwa reformacja

Ryokan poświęcił swoje życie studiowaniu Zen. Pewnego dnia usłyszał, że jego bratanek, mimo upomnień krewnych przepuszczał pieniądze z kurtyzanami. Ponieważ bratanek przejął rolę Ryokana w zarządzaniu […]

妙趣横生

Miàoqùhéngshēng dosłownie: zabawne i fenomenalne  znaczenie: błyskotliwe i pełne humoru (o przemówieniu lub tekście) 

Przywiązanie do prochu

Zengetsu, chiński mistrz z czasów dynastii Tang pozostawił swoim uczniom radę: Żyć w świecie jednak bez stworzenia przywiązania do prochu świata to prawdziwa droga ucznia […]

乐极生悲

Lèjíshēngbēi dosłownie: ekstremalne szczęście rodzi smutek  znaczenie: 1) ostentacyjne okazywanie szczęścia kusi nieszczęścia; 2) fortuna kołem się toczy

Shoun i jego matka

Shoun był nauczycielem Soto Zen. Jego ojciec zmarł, kiedy jeszcze był studentem i Shoun musiał zaopiekować się starzejącą matką. Kiedykolwiek Shoun szedł medytować, to zawsze […]

苦口婆心

Kǔkǒupóxīn dosłownie: gorzkie w smaku dobre w intencjach  znaczenie: cierpliwie dawać dobre rady 

Temperament

Pewien adept Zen zwrócił się o pomoc do Bankei. – Mistrzu, mam nieutemperowany temperament. Jak mogę się z tego wyleczyć? – Masz coś naprawdę dziwnego […]

既往不咎

Jìwǎngbùjiù znaczenie: przeszłość nie wina  dosłownie: zostawić przeszłość za sobą; nie wracać do przeszłych przewinień

Jedna nuta Zen

Po swoich odwiedzinach u cesarza Kakua zniknął i nikt nie wiedział, co się z nim działo. Był on pierwszym Japończykiem, który studiował Zen w Chinach. […]

和蔼可亲

Hé’ǎikěqīn dosłownie: miły i życzliwy znaczenie: lubiany; przyjazny 

Zabijanie

Gasan powiedział pewnego dnia swoim uczniom: – Ci, którzy mówią przeciwko zabijaniu i ci, co pragną uratować życie wszystkich czujących istot mają rację. To dobrze […]

甘拜下风

Gānbàixiàfēng dosłownie: dobrowolnie pokłonić się [z powodu swojej] niekorzystnej pozycji  znaczenie: przyznać się do niższej wiedzy, zręczności itp. 

Żywy Budda i kamieniarz

Mistrzowie Zen dają osobiste wskazówki tylko w zamkniętym pokoju. Nikt nie może wchodzić, kiedy mistrz i uczeń są razem. Mokurai, mistrz Zen ze świątyni Kennin w Kioto, […]

风和日丽

Fēng hé rì lì dosłownie: wiatr i piękne słońce  znaczenie: ciepła i słoneczna pogoda 

Zabójca i mistrz ceremonii parzenia herbaty

Taiko, wojownik z epoki poprzedzającej Tokugawów, studiował etykietę herbaty z Sen no Rikyu, nauczycielem estetycznej ekspresji spokoju i zadowolenia. Wasal Taiko, Kato uznał fascynację ceremoniałem herbaty przez […]

大言不惭

Dàyánbùcán dosłownie: chwalić się bez wstydu  znaczenie: przechwalać się bez umiaru; nie czuć zażenowania przechwalając się bez umiaru 

Kwaśne Miso

Dairyo, mnich i kucharz w klasztorze mistrza Bankei, zdecydował, że będzie dbał o zdrowie swojego starego mistrza i będzie podawał mu zawsze tylko świeże miso. […]

谄上欺下

Chǎn shàng qī xià dosłownie: służący dla przełożonych; tyran dla podwładnych  znaczenie: 1) być pochlebcą dla szefów i despotą dla podwładnych; 2) snobistyczny 

Trzy dni dłużej

Wyjeżdżam na dwa tygodnie i nie będę mógł na bieżąco robić wpisów, ale jak zwykle przygotowałem parę koanów, aby nie pozostawić stałych czytelników z pustymi rękoma. […]

百依百顺

Bǎi yī bǎi shùn dosłownie: poddać się sto razy, podporządkować się sto razy  znaczenie: absolutne posłuszeństwo 

Moja lista 10 książek o współczesnych Chinach

Wczoraj pisałem o liście Scotta Cedrowskiego w Fortune. Dzisiaj czas na moją, także jak najbardziej subiektywną listę lektur o współczesnych Chinach (kolejność nie ma znaczenia). […]

衣锦还乡

Yījǐnhuánxiāng dosłownie: wrócić do domu w jedwabnych sztach  znaczenie: odnieść sukces i wrócić do domu z podniesionym czołem 

10 książek o współczesnych Chinach

Na Fortune Scott Cendrowski opublikował ciekawe, choć oczywiście subiektywne zestawienie 10 książek o współczesnych Chinach (czytaj: ChRL), które każdy zainteresowany powinien przeczytać. Country Driving, Peter […]

销声匿迹

Xiāoshēngnìjì dosłownie: (być) cicho i się ukrywać  znaczenie: siedzieć cicho i się nie wychylać; nie ujawniać się publicznie 

Pogrzeb Zhao Ziyang 10 lat po śmierci

Dziesięć lat po śmierci władze wyraziły wstępną zgodę na pogrzeb zmarłego w 2005 roku Zhao Ziyang, byłego Sekretarza Generalnego KPCh. Nie ustalono jednak jeszcze ani […]