Tag: kultura
Liu Yuxi: „W świątyni pierwszego króla Shu”
Herosa Nieba i Ziemi moc wielka,
tysiąc lat później wciąż olśniewa.
Liu Yuxi: „Ulica Wuyi”
Na Moście Szkarłatnego Ptaka chwasty kwitną,
na ulicę Wuyi jedynie słońce krzywo spogląda.
Li Bai: „Westchnienie z jadeitów schodów”
Na jadeitowych schodach Biała Rosa,
nocą przesiąka głęboko do skarpet.
Ong Siew Chey: China Condensed: 5,000 Years of History & Culture
Po co czytać takie produkty historyczno-podobne? To tak, jakby próbować poznać historię wojen polsko-krzyżaczkich czytając Sinkiewicza. A jednak znajomość historii WYOBRAŻONEJ panującej w danej kulturze, pozwala nam łatwiej zrozumieć samo-percepcję danego społeczeństwa.
Li Shangyin: „Jest tylko jedna”
Jest tylko jedna chmury zasłona i piękność,
w Fengcheng boi się zimna wiosenną nocą.
Song Zhiwen: „Napisane w zajeździe na północ od Gór Dayu”
Jesienią, gdy gęsi lecą na południe,
ludzie mówią, że tutaj zawracają,
Li Bai: „Przez Przełomy Jangcy”
Od Białego Cesarza pomiędzy Barwnymi Chmurami,
całych dziesięć tysięcy mil do Kopca nad Rzeką.
Chan Koonchung: The Fat Years
Punktem wyjścia powiesci jest znikniecie całego miesiąca z kronik i pamięci wszystkich ludzi w Chinach. Cały kraj uległ zbiorowej amnezji i nikt nie wie, co się wydarzyło w tym okresie.
Li YI: „Krótkie, ale radosne spotkanie ze szwagrem”
Dziesięć lat chaosu za nami,
postarzali spotykamy się przypadkiem.
Li Bai: „Pieśń czystego szczęścia III”
Znany kwiat i piękna kobieta obydwa rade,
zawsze cesarski rozradowują wzrok.
Li Bai: „Pieśń czystego szczęścia II”
Z gałęzi czerwonych piwonii rosa zbiera aromat,
kobiety i mężczyźni na próżno łamią serca.
Li Bai: „Pieśń czystego szczęścia I”
W chmurę zdaje się ubrana, z kwiatu zdaje się uformowana,
wiosenny wiatr zawiewa z balkonu rosę na kwiecia gąszcz.
Li Bai: „Gorzka miłość”
Piękna zwija perłowe zasłony łoża,
siedząc głęboko marszczy piękne brwi.
Liu Jixu: „Wiersz”
Droga kończy się wśród białych chmur,
wiosna dłuższa niż siny strumień.
Qin Taoyu: „Biedna Dziewczyna”
Z biednej chaty, nieznająca jeszcze jedwabiu ni perfum,
zaaranżowanie małżeństwo wzbudziłoby tylko sam żal.
Meng Jiao: „Pieśń Podróżnika”
W ukochanej matki rękach nić,
na podróżnika ciele ubranie;
Du Mu: „Wiadomość do Han Chao, sędziego pokoju w Yangzhou”
Zielone góry skryte, rzeka ciągnie się daleko,
koniec jesieni ziół nad Jangcy jeszcze nie przyćmił.
Luo Binwang: „Więzień polityczny słucha cykady”
Od zachodu dnia cykady głos słyszę,
południowca w gościnie do przemyśleń zaprasza.
Du Mu: „Ogród Złotej Doliny”
Rozkwitające pąki rozsypują się po kolei jak pachnący popiół,
płynąca woda niewzruszona, trawy sobą się cieszą.
Du Mu: „Rozstanie II”
Tak dużo czułości lecz wydaje się w sumie bez uczucia,
można rozmyślać tylko przed kielichem, niezdolnym do uśmiechu.
Du Mu: „Rozstanie I”
Pełna wdzięku i subtelna ponad, trzynastoletnia,
piękna w rozkwicie, jak pączek wiosenną porą.
Du Mu: „Czerwony klif”
Złamana włócznia zagrzebana w piasku nie do końca zardzewiała,
sam ją dokładnie oczyściłem, odsłaniając symbol dawnej dynastii.
Świnka Peppa wrogiem chińskich wartości
Peppa ze swoją dziecięca estetyką, pokracznym wyglądem i ciągłym pochrząkiwaniem szybko stała się ikoną subkultury. Shehuiren olewają pracę i system, ponieważ wiedzą, że został tak ustawiony, aby nie mieli w nim szans. Władze boją się właśnie tego elementu, ponieważ nie wiadomo, czy z czasem nie zmieni się to w głębszy resentyment.
Liu Zongyuan: „Czytając buddyjską klasykę z mistrzem Zhao w świątyni o poranku”
Zimną wodą ze studni płuczę zęby,
oczyszczam serce otrzepując ubranie.
Du Fu: „Widząc Li Bai we śnie 2”
Przepływają chmury dzień cały rzędami,
Wędrowcu, długo nie przybywasz;
Lai Ming-yan: Nativism and Modernity: Cultural Contestations in China and Taiwan under Global Capitalism
Takie prądy w literaturze, jak chiński natywizm, nigdy nie pojawiają się w oderwaniu od szerszego kontekstu społecznego i są zawsze manifestacją tego, co porusza umysły ludzi danej epoki.
Du Fu: „Widząc Li Bai we śnie 1”
Rozdzieleni przez śmierć przełykamy łzy,
życia zmienność często sprowadza żal.
Liu Zongyong: „Żale żołnierza”
Rok za rokiem nad Złotą Rzeką lub na Jadeitowej Bramie,
dzień za dniem poganiając konia lub dzierżąc ostrze.
Li Duan: „Słuchając lutni”
Ćwierka lutnia, dłoń przy mostku,
śnieżnobiała ręka na jadeitowym pudle.
Jin Changzu: „Westchnienie wiosny”
Odlatują w dal wilgi,
nie powinny robić na gałęziach rabanu.
Jia Dao: „Szukając eremity”
Pod sosną spytałem ucznia,
powiedział, mistrz poszedł zebrać zioła.
Wang Han: „Pieśń Liangzhou”
Wyśmienite wino połyskuje w kubkach,
wciąż spragnieni, lecz wzywają ich na siodło.
Quan Deyu: „Stół przybrany jadeitem”
Ostatniej nocy pas mojej tuniki się rozwiązał,
dzisiaj rano pajączek przemknął nade mną.
Huangfu Ran: „Wiosenne myśli”
Wilgi świergoczą, jaskółczy język ogłasza nowy rok,
lecz osada Konia i pustyni wydmy tysiące mil drogi stąd.
Cui Tu: „Wigilia Nowego Roku”
Dalej, coraz dalej na drodze Trzech Ba,
tkwię w niebezpieczeństwie tysiące mil od domu.
Chang Jian: „Ustronie Wang Changlinga”
Czysty strumień, głęboki i niezbadany,
ustronie to tylko samotna chmura.
Chang Jian: „Buddyjskie ustronie za Świątynią Złamanej Góry”
Wczesnym rankiem u wejścia do starej świątyni,
pierwsze promienie przenikają wysokie drzewa.
Victor H. Mair: Columbia Anthology of Traditional Chinese Literature
Victor H. Mair zebrał wspaniałą kolekcję chińskiej prozy i poezji – od zarania cywilizacji chińskiej do 1919 roku
Bai Juyi: „Do moich braci i sióstr zagubionych w trudnych czasach swe myśli tym wierszem o księżycu wysyłam”
W trudnych czasach, latach głodu, roboty brak,
rodzeństwo wyjechało, każdy w inną stronę świata.
Li Pin: „Przekraczając Rzekę Han”
Za górami listy z wiadomościami ustały,
minęła zima i nastała ponownie wiosna.
Pei Di: „Do Cui Jiu”
Wracając górami przez głębie i płycizny przechodzę,
muszę do końca wykorzystać tego krajobrazu piękno.
Cui Tu: „Samotna dzika gęś”
Wiele kluczy wracając granicę przekracza,
niewyraźny cieniu samotnie dokąd podążasz?
He Zhizhang: „Powrót do domu”
Młodym opuściłem dom, starym wracam,
dialektu nie utraciłem, ale skronie posiwiały.
Zakazane Boże Narodzenie
ChRL walcząc z obcymi wpływami, walczy także z Bożym Narodzeniem, ale trudno zrozumieć dlaczego. Dzisiaj Boże Narodzenie nie niesie przecież ze sobą żadnego religijnego przesłania. […]
Chen Zi’ang: „Na bramie Yuzhou”
Przed sobą nie widzę przodków,
za sobą nie widzę nikogo z nadchodzących pokoleń.
Zhang Xu: „Potok kwitnącej brzoskwini”
Niewyraźny most wynurza się ponad równinę mglistą,
kamienna grobla na zachodnim brzegu szuka rybackiej łodzi.
Zu Yong: „Śnieżne szczyty Zhongnan”
Pochmurne szczyty Zhongnan strzelają w górę,
śnieżne zaspy podtrzymywane obłokami.
Zu Yong: „Spoglądając na wewnętrzną bramę Wielkiego Muru”
Jak tylko regionu Yan gościnę opuściłem serce mi zadrżało,
w drodze ku zgiełku piszczałek i bębnów chińskich obozów.
Gu Kuang: „Pałacowy wiersz”
Z jadeitowego gmachu w pół drogi do nieba wzlatują muzyka i pieśni,
wiatr niesie pałacowych konkubin śmiechy i rozmowy zmieszane.
Zheng Tian: „Zbocze Mawei”
Kiedy cesarz wrócił z konnej przejażdżki, Yangfei zginęła,
chmura i deszcz niezapomniane, codzienne nowe.
Wuminshi: „Dzień bez ognia”
Kończy się Zimne Jedzenie – deszcz trawę zrasza obficie,
wciąż jęczmienia kłosy na wietrze falują, a wierzby połyskują na grobli.
Xibiren: „Generał Ge Shu”
Północna Konstelacja Siedmiu Gwiazd wysoko,
Ge Shu nocą wznosi ostrze.
„Chiński most”
Wygięty w górę chiński most jest jednym z najbardziej charakterystycznych elementów tradycyjnego krajobrazu w Chinach. Skąd się jednak wziął ten nietypowy kształt i jak w […]
Ma Dai: „Rozpamiętywanie przeszłości nad rzeką Chu”
Mroźne powietrze i zimne promienie zbiegają się,
zachodzące słońce chowa się za dalekimi wzgórzami.
Ma Dai: „Jesienny domek nad rzeką Ba”
Nad rzeką Ba nawałnica wyciszyła się,
wieczorami widuję klucze dzikich gęsi.
Dai Shulun: „Przypadkowe spotkanie starych przyjaciół w wiejskim zajeździe”
Na jesiennym niebie księżyc ponownie w pełni,
cesarskie miasto pod nocy tysiąca ciężarem.
Rdzenne ludy Tajwanu – wprowadzenie 1/2
Dzisiaj zapraszam na pierwszą część dokumentu poświęconego Aborygenom Tajwańskim.
Han Wo: „Zimniejsza pogoda”
Zielonkawe, w kratę na zewnątrz wyszywane zasłony opuszczono,
pąsowa firana malunkami niesie wiadomość.
Du Qiuniang: „Wyszywana złotem szata”
Błagam Panie, nie żałuj złotem wyszywanej szaty,
błagam Panie, żałuj lepiej młodości czasu.
Chen Tao: „Turkiestan”
Ślubowali zmieść barbarzyńców nie zważając na życie,
pięć tysięcy w sobolach i brokatach zniknęło w zachodnim kurzu.
Li Shangyin: „Wiatr i deszcz”
Przejmujące zimno Poematu szlachetnego sztyletu,
rozjazdów i namiętności wiele pozbawiło lat.
Li Shangyin: „Cykada”
Na drzewie przysiadłaś niezaspokojone pragnienie ugasić,
lecz daremnie melancholii oddajesz głos.
Han Yu: „Górskie głazy”
Tam, gdzie wielkie górskie głazy i ścieżka wąska,
o zmierzchu docieram do świątyni, z której nietoperze ulatują.
„Pawilon Piwonii”
W prowincji Jiangxi odkryto grób Tang Xianzu (汤显祖 1550 – 1616), który jest uznawany za chińskiego Szekspira (nie bez znaczenia jest tutaj ten sam rok śmierci […]
Wang Changling: „W jej cichym oknie”
W swoim buduarze młoda żona nie zna troski,
w wiosenny dzień skupiona na stroju wspina się do luksusowego pawilonu.
Tajemnice zaginionego ludu starożytnych Chin
https://www.youtube.com/watch?v=R3K5jzmV44Y&t=129s Dzisiaj zapraszam na film „Mysteries of Ancient China’s Lost People” poświęcony ratowaniu dziedzictwa kulturalnego przed wypełnieniem zbiornika przed Tamę Trzech Przełomów.
Liu Changqing: „Słysząc grającego na lutni”
Dźwięk strumienia z siedmiu strun się podnosi,
bez ruchu słucham sosen na zimnym wietrze.
Wei Yingwu: „Wiersz do taoistycznego pustelnika z góry Chuanjiao”
Teraz, kiedy zrobiło się w gabinecie zimno,
nagle zatęskniłem za przyjacielem z gór;
Wang Wei: „Pieśń o dziewczynie z Luoyang”
Dziewczyna z Luoyang z domu na przeciwko,
wygląda tylko na lat piętnaście lub niewiele więcej;
Cen Shen: „O spotkaniu kuriera do stolicy”
Rodzinne miasto na wschodzie długiej drogi,
oba rękawy starucha od łez wilgotne.
Meng Haoran: „Nocne cumowanie na rzecze Jiande”
Bujająca się łódź do zamglonego brzegu przybija,
zachodzące słońce dalekie troski odnawia.
Bai Juyi: „Sugestia dla mojego przyjaciela Liu”
Zieleń świeżego, niefiltrowanego wina z ryżu,
czerwień małego glinianego pieca.
Du Fu: „Piękna”
Nie ma piękniejszej w jej pokoleniu,
samotna mieszka w pustej dolinie;
Bai Juyi: „Trawy”
Bezkresna, zamierzchła na równinie trawa,
rok za rokiem wysycha, a dobrze się ma.
Du Mu: „Noc w tawernie”
W zajeździe całkowicie pozbawiony towarzystwa,
bez reszty skupiony na uczuciu samoużalania.
Du Mu: Przycumować nad rzeką Qinhuai
Mgła ogarnia zimne wody, księżyc ogarnia plaże,
noc zacumowała nad Qinhuai niedaleko tawerny.
Du Mu: „Wyznanie”
Będąc w dołku nad rzeką, jeziorem trzymam butelkę mocno,
cienka talia pełna wdzięku tak smukła, że dłonią ją obejmę łatwo.
Du Fu: „Długa wspinaczka”
Wiatr goni wysoko po niebie, małpy popiskują żałośnie,
przezroczyste jezioro o białym piasku, ptaki latają w koło.
Li Bai: „Rozstanie w winiarni w Nanjing”
Wiatr nawiewając wypełnia lokal zapachem kwitnących wierzb,
dziewczyna z Wu polewając alkohol zachęca gości by smakowali;
Wang Wei: „Chata nad rzeką Wei”
Ukośne promienie oświetlają cmentarzysko niknące w oddali,
zniszczonym szlakiem bawoły i owce wracają.
Li Bai: „Pożegnanie z przyjacielem”
Zielona linia gór na północ od murów miejskich,
białe zakole wód na wschód od miasta.
„Przyjemna Koza i Wielki Wielki Wilk”
Zastanawialiście się, jakie kreskówki oglądają chińskie dzieci? Normalnie nigdy nie przemknęło mi podobne pytanie przez głowę, ale od kiedy mam dziecko i muszę być na […]
Wolfram Eberhard: Symbole chińskie – słownik
Autor: Wolfram Eberhard Tytuł: Symbole chińskie. Słownik. Obrazkowy język Chińczyków Wydawnictwo: UNIVERSITAS 2007 (wyd. II) Szukałem tego leksykonu od kilku lat – ostatnie wydanie przegapiłem, […]
„Epoka imperium: Sztuka chińska w czasach dynastii Qin i Han”
W tym tygodniu było trochę mniej o polityce, ale przyszły tydzień będzie gorący, więc postanowiłem trochę odpocząć. Jutro zostaje otwarta wystawa „Age of Empires: Chinese […]
Ruth Benedict „The Chrysanthemum and the Sword”
Przy wszystkich zastrzeżeniach (o czym poniżej) do książki Ruth Benedict, muszę powiedzieć, że brakuje mi podobnej pracy o Chinach. Owszem jest praca Lin Yutang, My Country […]
Podróż do Edo w Muzeum Narodowym w Warszawie
Dzisiaj zapraszam do Muzeum Narodowego w Warszawie na wystawę „Podróż do Edo”. Na ekspozycji wystawiono ponad 300 drzeworytów z kolekcji Jerzego Leszkowicza, powstałych w czasach […]
10 zwyczajów i przesądów Chińskiego Nowego Roku (2)
(Część 1) 6. Nie sprzątać w czasie Chińskiego Nowego Roku W czasie świąt przez chińskie domy przetaczają się tabuny ludzi. Członkowie rodziny odwiedzają się nawzajem, […]
10 zwyczajów i przesądów Chińskiego Nowego Roku (1)
Portal China Highlights przygotował listę 10 zanikających zwyczajów związanych z Chińskim Nowym Rokiem. 1. Składanie ofiar Zao Jun – Bogowi Pieca Kuchenngo (灶君) Według starej […]
Marcin Jacoby: Chiny bez makijażu
Tytuł: Chiny bez makijażu Autor: Marcin Jacoby Wydawnictwo: Muza (2016) Dzisiaj kolejna książka – w końcu przekopuję się przez świąteczne prezenty. Całkiem fajna książka napisana […]
„Zrozumieć Chińczyków. Kulturowe kody społeczności chińskich”
Tytuł: Zrozumieć Chińczyków. Kulturowe kody społeczności chińskich Wydawnictwo: Dialog 2011 W Chinach święta. Trump jest zajęty rozpętywaniem wojny cywilizacji i odłożył „poskromienie” Chin, więc nie […]
„Potwór Nian”
O co chodzi z fajerwerkami na Chiński Nowy Rok? Nie wiecie? Dlatego proponuję dzisiaj w ramach wytłumaczenia krótki film: Historia Nian. Bardzo ciekawy projekt, zrealizowany […]
Mark Leonard: Zrozumieć Chiny
Tytuł: Zrozumieć Chiny (What Does China Think?) Autor: Mark Leonard Wydawnictwo: Nadir – Media Lazar (2010) Mark Leonard zasiadł do pisania tej książki z planem […]
Rewolucja seksualna w ChRL
W najbliższy poniedziałek rocznica zapoczątkowania przez Mao Zedong tzw. rewolucji kulturalnej w ChRL, ale w międzyczasie proponuję obejrzenie filmu poświęconego rewolucji seksualnej w ChRL – […]
„Chiny: Mandat Nieba” (1991)
Na sobotni wieczór zamiast TVP polecam film Michaela Wooda „Chiny: Mandat Nieba” (China: The Mandate of Heaven). Film jest poświęcony początkom chińskiej cywilizacji i kultury. Dla […]
Xiangqi (象棋) chińskie szachy
Xiangqi to chińska wersja powszechnie znanych szachów. Podobieństwo reguł i planszy wskazuje, że xiangqi także maja swoje korzenie w Indiach, ale w Chinach uległy istotnej […]
Rok owcy czy kozy?
Mamy nowy rok księżycowy, który jest pod znakiem… No właśnie, pod jakim znakiem? Owcy czy kozy? Antropolodzy czy znawcy kultury chińskiej rozwodzą się nad tym […]
zawielkimmurem.net 